Nhân chuyến công tác tại Trường Sa thăm hỏi, động viên quân và dân cùng Đoàn công tác số 3 vào tháng 4/2023, nhà báo Hồ Thanh Thọ (Phó Tổng biên tập Tạp chí Cửa Việt, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, hội viên Hội VHNT Quảng Trị) đã ghi lại nhiều khoảnh khắc ấn tượng về hình ảnh những chiến sĩ đang ngày đêm giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Với mong muốn lan toả hình ảnh đẹp của các chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới nói chung và lực lượng Bộ đội Biên phòng Quảng Trị nói riêng, Hồ Thanh Thọ đã lựa chọn hơn 70 tác phẩm (gồm phóng sự ảnh/bộ ảnh và ảnh đơn) ấn tượng đã ghi lại trong quá trình tác nghiệp để làm nên thành công của triển lãm ảnh chủ đề “Trường Sa - Quảng Trị: Sắc màu Biên cương”.
Kỷ niệm 98 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 (1925 - 2023), Hội Nhà báo tỉnh Quảng Trị phối hợp cùng Hội VHNT và Chi hội Tạp chí Cửa Việt tổ chức triển lãm ảnh chủ đề “Trường Sa - Quảng Trị: Sắc màu Biên cương” tại Hội Nhà báo tỉnh. Trong 11 bộ phóng sự và 61 ảnh đơn được trưng bày, có nhiều tác phẩm đã được đăng tải trên các phương tiện truyền thông ở trung ương và địa phương, góp phần tuyên truyền hiệu quả về nhiệm vụ, hình ảnh kiên trung, bình dị của những người lính đang ngày đêm giữ gìn biên cương Tổ quốc.
Với đề tài chuyên biệt về Trường Sa, với những người lần đầu tiên được tham gia, với thời gian tác nghiệp trên các đảo eo hẹp, qua những chặng đi hữu hạn,... không phải dễ dàng có được tác phẩm tốt. Thế nhưng với tình cảm tha thiết, Hồ Thanh Thọ đã ghi lại những khoảnh khắc lắng đọng trong cuộc sống của người dân và chiến sĩ, tinh thần sẵn sàng chiến đấu bảo vệ đảo; những hình ảnh đẹp về tình cảm của những người con đất liền ra thăm đảo, cũng như nhiều hoạt động khác đang diễn ra hàng ngày trên các đảo biên cương của Tổ quốc.
Chia sẻ về ý tưởng thực hiện triển lãm ảnh lần này, nhà báo Hồ Thanh Thọ cho biết: “Đã từng đi nhiều nơi thế nhưng chuyến đi đến với Trường Sa là một chuyến đi đặc biệt cùng những cảm xúc chưa từng có trong cuộc đời làm báo của mình. Đó là được hòa mình vào biển trời thiêng liêng của Tổ quốc, để ngắm nhìn, cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên tươi đẹp cũng như những câu chuyện lịch sử giữ nước và sẻ chia khó khăn cùng những người lính ở vùng hải đảo ngày đêm hứng sóng gió biển Đông, đối mặt những thử thách khắc nghiệt mọi bề để giữ gìn bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, bình yên Tổ quốc Việt Nam”.
Chuyến đi kết thúc, anh vẫn chưa dứt được mạch cảm xúc của chuyến đi và thấy mình như mắc nợ một điều gì đó rất khó diễn tả thành lời với Trường Sa. “Tôi nghĩ, tình yêu Trường Sa đã có sẵn trong trái tim mỗi người, sao mình không kết nối những trái tim ấy lại. Chính vì vậy, tôi muốn thực hiện 1 cuốn sách, 1 bộ ảnh dành cho các cán bộ, chiến sĩ - những người đang trực tiếp làm nhiệm vụ canh giữ vùng biển, vùng trời thiêng liêng của Tổ quốc ở nơi đầu sóng ngọn gió; với sự khâm phục và mong muốn được tri ân những người dân, những người thầy cô giáo và các em học sinh thân yêu đang hàng ngày kiên cường, khắc phục nhiều khó khăn để cùng làm nên sức sống cho những đảo tiền tiêu của Tổ quốc...” - Nhà báo Hồ Thanh Thọ chia sẻ thêm.
Nhà báo Hồ Thanh Thọ trong chuyến công tác tại Trường Sa - Ảnh: Đăng Khoa
Có lẽ ai đã một lần đặt chân đến Trường Sa là vĩnh viễn mang theo Trường Sa trong trái tim mình. Và tình cảm ấy, cảm xúc ấy đã truyền tải đến người xem. Một bạn học sinh lớp 10A7 trường THPT Lê Lợi tham dự triển lãm cho biết: “Em thực sự ấn tượng với những hình ảnh về người lính trong triển lãm này. Đặc biệt là các chiến sĩ ở Trường Sa. Trong mắt em, họ là những dũng sĩ biển Đông dũng cảm, kiên cường trước mọi thử thách của phong ba bão tố đại dương, nhưng lại rất hiền hòa, thân thiện, dễ mến. Qua bộ ảnh, em thấy được tình yêu Tổ quốc…”.
Bên cạnh chủ đề về Trường Sa, triển lãm còn có một nội dung quan trọng về người lính biên phòng đóng chân trên địa bàn tỉnh Quảng Trị với những hình ảnh tuần tra, giúp dân mộc mạc, bình dị nhưng lại có sức lan tỏa sâu sắc. Được biết, đây là những tác phẩm được nhà báo Hồ Thanh Thọ tập hợp trong thời gian dài tác nghiệp về người lính biên phòng. Qua đó thấy được sự lao động nghiêm túc và tình yêu nghề của anh như nhà báo Phan Quang đã từng viết: “Viết văn, làm báo hay bất cứ công việc gì thì cũng phải làm bằng hai tay may ra mới tốt, đặc biệt nghề báo, nghiệp văn đòi hỏi ta phải đầu tư công sức, đầu óc và cả tâm hồn nữa vào đấy”. Và có lẽ chính sự lao động nghề nghiệp nghiêm túc, dấn thân với nghề đã giúp anh thể hiện được nhiều nội dung và cảm xúc, diễn tả được “màu sắc”, tình cảm qua những hình ảnh về chủ đề biên cương trong triển lãm.
Thầy giáo Lê Văn Dương - Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Trãi (TP Đông Hà) cho biết: “Triển lãm này rất ý nghĩa và cần được lan tỏa mạnh mẽ hơn. Tôi cũng có một ý định để triển khai đó là vào năm học mới 2023 - 2024, Trường THCS Nguyễn Trãi sẽ xin phép tác giả Hồ Thanh Thọ để trưng bày triển lãm tại nhà trường. Với việc triển lãm tại nhà trường sẽ giúp các em học sinh dễ dàng tiếp cận hơn với từng tác phẩm và hiểu rõ hơn về lịch sử đất nước, hiểu rõ hơn những khó khăn, vất vả cùng những hi sinh lặng thầm của người lính biên cương”.
Ngày nay, dạy học phát triển phẩm chất, năng lực trở nên phổ biến trên thế giới. Nó thể hiện sự quan tâm tới việc người học làm được gì sau quá trình đào tạo chứ không thuần túy là chỉ biết được gì. Môn Lịch sử có đặc điểm là không thể tái hiện lại được trong phòng thí nghiệm, học sinh không thể tiến hành quan sát trực tiếp đối tượng. Trong khi đó, nhận thức của con người lại phải qua một quá trình lặp đi lặp lại theo vòng tuần hoàn được nâng cao dần từ cảm tính - lí tính - thực tiễn. Do đó, việc đưa triển lãm ảnh “Trường Sa - Quảng Trị: Sắc màu Biên cương” với hình ảnh tập trung tiêu biểu về Trường Sa, về cột mốc biên cương, về người lính… là cách làm hay cần phát huy. “Yêu Trường Sa, yêu biển đảo quê hương không nhất thiết phải trực tiếp đặt chân lên quần đảo ấy mà cần có những hành động lan tỏa làm cho mọi người thêm hiểu, thêm yêu vùng đất, yêu những con người ngày đêm thầm lặng gìn giữ biển đảo quê hương, để Trường Sa ngày một gần hơn” - Thầy giáo Lê Văn Dương nhấn mạnh.
Lặng lẽ, say sưa gom góp, thể hiện từ kho tài liệu quý, nhà báo Hồ Thanh Thọ thể hiện tinh thần làm việc miệt mài và dấn thân với nghề. Mặc dù là triển lãm ảnh cá nhân đầu tiên của anh nhưng trước đó, Hồ Thanh Thọ đã xuất bản 1 tập sách ảnh cá nhân “Không ảnh Quảng Trị” (được giải A Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật với chủ đề “Quảng Trị - 50 năm xây dựng, đổi mới và phát triển”) và xuất bản chung 1 số tập sách ảnh khác.
Thầy giáo Lê Văn Dương (ngoài cùng bên phải) chụp hình lưu niệm cùng Nhà báo Hồ Thanh Thọ
.SẮC MÀU TRƯỜNG SA (Tác phẩm tại triển lãm SẮC MÀU BIÊN CƯƠNG của Nhà báo Hồ Thanh Thọ)
SẮC MÀU QUẢNG TRỊ (Tác phẩm tại triển lãm SẮC MÀU BIÊN CƯƠNG của Nhà báo Hồ Thanh Thọ)