Trước mặt chùa thoáng đãng một hồ nước mênh mang. Hạ đến, hồ bạt ngàn những đóa sen hồng trắng xen nhau nở bừng khắp mặt nước. Quấn gọn tà áo nâu, các vị sư phụ lại thong thả chống con sào nhỏ, lách giữa xanh ngắt muôn màu lá mà nâng niu, mà ve vuốt từng bông sen tươi tắn, mang về chùa dâng lên trước Phật chí tôn. Hương sen thơm ngát tinh khiết của đất trời, tỏa khắp thiền đường khiến người thiền tọa đôi khi cứ ngỡ đang ngồi chánh niệm giữa chốn thanh tịnh cõi A Di Đà.
Mùa xuân, con đường lên chùa nhộn nhịp những người và xe. Phật tử thuần thành trong chiếc áo lam, nhẹ nhàng thanh thoát, người miền xa ghé lại, áo xanh áo đỏ, đến chùa rồi mà chẳng thể nào tạm dứt cát bụi của hồng trần ngoài kia. Đầu năm, quý bà lên chùa cầu bình an gia đạo, quý anh chắp tay xin được hanh thông, quý cô quý chị lại mong một năm có nhiều tin xuân để tròn duyên tròn nợ. Người lên cổng chùa với trái tim gánh nặng, lúc trở về, những gánh nặng ấy sao chẳng vơi, lại chất chứa nhiều thêm?
Lối vào Tổ đình - Ảnh Tâm Đồng
Đi giữa bao người xúng xính vui tươi mà bước chân tôi như đơn lẻ trong chốn thiền môn. Tai tôi chẳng nghe thấy ai cười ai nói, chỉ văng vẳng tiếng kinh tụng từ chánh điện truyền về. Mắt tôi chẳng thấy muôn hồng ngàn tía, chỉ xăm xăm bước đến phủ phục trước Thế Tôn.
Lặng lẽ dập đầu trước điện, vẳng tai nghe trong thinh không vang vọng tiếng trầm hùng từ muôn ngàn kiếp tái sinh, từ muôn vạn kiếp luân hồi, tạo thành tầng tầng những tần sóng giao nhau xô cả về phía tôi. “Con từ đâu đến?”. Bàn tay tôi nhẹ nhàng ngửa ra, nâng niu từng làn khói vương vít rồi tan vào hư không, chỉ còn lại chút hương trầm dìu dịu, như đánh thức tôi giữa dòng mê muội. Đúng rồi! Phật là đây! Phật là hương thơm tỉnh thức giữa lớp lớp không gian! Phật đến với nhân gian từ bao giờ, tôi không thể biết rốt ráo, càng chẳng hay tự lúc nào Phật đã ngự trong tôi. Đã nhiều lúc tôi thầm hỏi, là Phật tìm đến tôi để hóa độ, hay trong khoảnh khắc nào đó giữa cuộc đời sóng gió, hạt giống Phật ở trong tôi lại có dịp nảy mầm, đợi ngày đêm tôi công phu tưới tẩm mà sinh sôi?
Con từ vô minh đến! Giữa hồng trần gió bụi mịt mù chưa từng ngừng chưa từng nghỉ, chỉ chực cuốn đời con đi, con chỉ như chiếc lá vật vờ trong vô định, bỗng vô tình bám vào cội bồ đề, rồi chẳng chịu rời xa.
Con từ vô minh đến! Bao cám dỗ vây quanh, như hương hoa ngào ngạt, như sắc màu muôn vẻ làm lu mờ trí não, làm lệch lạc cảm xúc của trái tim con. May mắn thay, kịp thời tỉnh thức nhờ tiếng chuông đại đồng, để sáng lại tánh Phật ở trong tâm!
Con từ vô minh đến! Tiếng khen ngợi làm con si mê, tiếng chê trách làm con sân hận. Con như kẻ khùng người điên, khi cao ngạo, lúc u sầu, khi tự mãn, lúc giận dữ… Một lần ngồi yên trên bồ đoàn, con chợt hiểu đâu là thật, đâu là ảo ảnh. Một lần ngón tay đếm tràng hạt, con mới tỏ buông bỏ là gì và thế nào là buông bỏ thật sự.
Con từ vô minh đến! Đôi bàn tay con đã nhuốm máu của biết bao nhiêu sinh linh vô tội. Con đã chẳng thèm xót thương tiếng la hét trong vô vọng, con đã bất chấp những oan hồn ngày đêm về báo mộng, những giấc mộng kinh hoàng. Bỗng một ngày, bàn tay con thôi bóp chặt khi vô tình nhìn vào đôi mắt mờ dần của chú bồ câu thoi thóp vì ngạt thở. Tim con bỗng thấy quặn đau khi giọt nước mắt của chú chim nhỏ rơi trên lòng tay con. Con tỏ ngộ mình đã sai.
Con từ vô minh đến để học làm điều lành, để hành nhiều phước thiện. Trái tim con đã biết xót thương vạn vật, đã biết mỉm cười chờ đợi một chú kiến nhỏ bò sang đường. Con từ vô minh đến, để đôi bàn tay búp sen trước ngực, cúi chào thầy, cúi chào bạn, cúi chào cả những người gây hấn trong đời con. Con từ vô minh đến, để đôi mắt nhìn dịu dàng mà ngập tràn những cảm thông, để lời nói thôi chua chát cho mát lòng người đối diện. Con từ vô minh đến, để con tìm lại chính con, tìm lại chính cái bản lai diện mục mà bấy lâu giữa gió mây cuồn cuộn con đã vô tình chẳng tự sáng soi!
Con từ vô minh đến, như cây dó bầu giữa đại ngàn Trường Sơn, dầm mình trong mưa, phơi mình dưới nắng, ngày đến tháng, tháng đến năm, trăm ngàn năm thì tánh Phật trong con như trầm hương hình thành, chỉ đợi hữu duyên lại được chế tạo thành nhang như quý chư tăng ngày đêm bên Phật, nghe pháp thấm nhuần mà toả khói từ tâm, thành Phật rồi lại ngao du trong muôn vàn tiểu kiếp nhiều như cát sông Hằng mà hóa độ chúng sanh!
* * *
Ngang qua hồ rộng, mùa này chỉ tĩnh lặng một màu nước xanh trong, nhưng lòng tôi lại thấy thật bình an. Hóa ra, ở bất cứ đâu cũng là tu hành. Chỉ cần dụng công thì như hạt sen đang chìm đắm dưới lòng hồ kia, một ngày nắng hạ sẽ ôm tất cả tinh hoa của đất trời, lách mình khỏi bùn tanh, vươn lên mặt nước mà rung rinh trong gió, mà cười dưới nắng mai, mà toả hương ngào ngạt làm đẹp cho đời và đánh thức những sinh linh còn mê muội.
N.L
Bài viết in trên số Chuyên đề 8, tháng 3/2023.
