Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Trị 29/03/2024 Danh sách tạp chí Hotline: 02333 852 458 Đặt báo Giới thiệu tạp chí

Tìm kiếm trên website chúng tôi

X

Đông Hà trong bước đi thời gian

B

ao giờ cũng thế, niềm thương nhớ những cánh đồng, những con đường và những dòng sông ở quê nhà trong những tháng ngày bình dị của Xuân, Hạ, Thu, Đông thường thôi thúc tôi trở về để lại được đi trên những cánh đồng, những con đường và dòng sông ấy. Và, trong những bước chân xao xuyến dưới khung trời của tháng Giêng, tháng Hai, tháng Ba, tháng Mười, tháng Chạp... tôi hiểu ra mỗi thân lúa, làn bụi mỏng, giọt nước mình vừa gặp lại đã và đang bồi đắp từng ngày cho cuộc sống trên mảnh đất trăm mến ngàn yêu của tôi bình yên và rộn ràng hơn. Vào một khoảnh khắc âm thầm nào đó giữa lòng thị xã nhỏ bé muôn đời quấn quýt với dòng Hiếu giang, tôi vui mừng nhận ra, niềm tâm cảm đó cũng chính là sự hóa thân của Đông Hà trong bước đi thời gian.

Lúc này là một buổi sớm mai xanh ngắt trời xanh, màu xanh vốn chỉ có sau giờ phút những đám mây đã được ánh mặt trời lọc đến trong ngần. Nó làm tôi nhớ những cơn gió đến từ các ngọn đồi xao xác ở phía Tây-nam thị xã trước đây thường mang theo mùi hương khó phân biệt của những loài hoa dại thổi vào cuộc sống có lắm gian nan, nhọc nhằn của hàng ngàn con người trên mảnh đất đã bị chiến tranh hủy diệt đến 200%. Trong chiếc ly hồi ức về Đông Hà của tôi và những con người mà số phận đã gắn liền với mỗi bước đi của thị xã có một Đông Hà còn vương mùi khói súng, đạn bom trên mặt đất, trong gàu nước, búi cỏ và phiên chợ nghèo bán mua đinh rỉ lấy từ bom mìn sót lại, những chiếc giỏ kết từ dây điện và rau má nhổ trên những triền đồi, bến sông, bờ ruộng. Đứng cạnh Huy ở bờ bên này sông Hiếu, nhìn người xe qua lại trên Quốc Lộ 1A, tự trong tình cảm chiêm ngưỡng của tôi vang lên một nỗi vui có thể làm xao xuyến da thịt. Cái vui ấy thấm dần vào lòng tôi qua mỗi lúc Huy dẫn tôi vào trong mỗi bước đi thời gian của Đông Hà với một sức lôi cuốn kỳ lạ của ký ức đầy đặn, sự hiểu biết sáng tỏ và giọng nói đầm ấm. Hai mươi năm trước, bài thơ đầu tiên Huy dành tặng tôi có những câu: Nắng và bụi. Gió Lào và xe cộ. Anh biết Đông Hà qua lời kể mà thôi. Nghe nơi đó có ngôi nhà em ở. Muốn về thăm mãi chẳng thấy em mời. Cũng trong chừng ấy thời gian, Huy thuộc lòng lịch sử của mảnh đất từng là căn cứ quân sự nằm ở đầu mối quan trọng trên tuyến hành lang chiến lược đường 9 của Mỹ-ngụy đã neo trong tác phẩm của nhà văn tài hoa Nguyễn Tuân hình ảnh một Đông Hà sau ngày giải phóng hai mươi tám tháng Tư năm bảy mươi hai chỉ còn trơ những đống gạch ngói, ngổn ngang sắt tôn dúm dó, vỏ đạn pháo, hộp đạn súng máy, thùng đựng xăng, thùng đựng đạn, dây thép gai, sắt lót đường băng sân bay, chiếc dép trẻ em, manh chiếu rách giữa cơ man bom bi, mìn định hướng, đạn súng cối đang chờ nổ và không còn một ngôi nhà nào nguyên vẹn, đường phố lỗ chỗ vết bom, vết đạn pháo lớn. Huy nhắc tôi nhớ, con người suốt đời đam mê xê dịch ấy trong lần “Về thăm đất lửa Quảng Trị” đã từng nghe cán bộ mình bàn cách kiến thiết lại thị xã Đông Hà trong nỗi trăn trở làm sao cho Đông Hà trở nên một thành phố sầm uất chỗ cực Bắc của miền Nam Việt Nam.

Ngôi làng cổ Điếu Ngao bên sông Hiếu xanh như trong tranh thủy mặc. Xóm làng trù phú bao bọc ngôi đình ba gian quay mặt về hướng Bắc thờ thần linh và những người có công với làng, với Nước bao đời nay làm sáng tỏ câu đối trên bức hoành phi, Thổ vũ nâng đỡ nhân vật khang minh, người hiền thực/ giang sơn ủng hộ, thanh danh phẩm giá, đài Điếu cao. Hợp với tinh thần khang minh ấy là khí thế tiến công và chiến thắng quân giặc của trận Bạch Đằng trên sông Hiếu, từ cảng Đông Hà con người về Cửa Việt để ra Biển Đông rộng lớn. Bên những sải bước của quá trình hình thành và xây dựng một đô thị trung tâm trên đất này có chị Bường, chị Lan, chị Khánh, anh Cường trồng hoa ở ngôi làng thơm An Lạc, có Khu công nghiệp Nam Đông Hà sản xuất ván, gỗ, ván ghép thanh. Trở thành công dân của Đông Hà, Huy yêu thích hình ảnh thị xã tỉnh lỵ trên đường phát triển soi bóng dòng nước Hiếu giang xanh và đầy. Huy vẫn thường khoe với bạn gần bạn xa về thực tế chợ Đông Hà nay đã là trung tâm thương mại lớn tràn ngập hàng hóa, là nơi khách thập phương rộn ràng mua sắm quần áo, giày dép, hàng điện tử... nhập từ các nước bạn Lào, Thái Lan. Qua sự phân tích của Huy, những người bạn ấy biết Đông Hà được ví là Ngã ba Đông Dương với vị trí địa lý nằm trên tuyến giao thông xuyên Việt và tuyến hành lang kinh tế Đông-tây nên có nhiều thuận lợi trong việc giao lưu và phát triển kinh tế, xã hội. Nhưng, Huy nhấn mạnh, thuận lợi nhất bao giờ cũng là sự cần cù, chịu khó và tính sáng tạo của người Đông Hà. Nhân tố tốt đẹp ấy là nền tảng của một Đông Hà khác lạ qua từng ngày mà người ta quen gọi là thay da đổi thịt. Sự thay đổi ấy đủ sức mời gọi nhiều người ở các huyện, thị từ khắp nơi trong tỉnh như Vĩnh Linh, Hải Lăng, Cam Lộ, Gio Linh, Hướng Hóa và một số tỉnh, thành lân cận như Quảng Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, thành phố Huế chọn nơi đây sinh sống và làm giàu. Người quen kẻ lạ cùng nhau xây dựng và phát triển Đông Hà trong năm 2006 đạt tốc độ tăng trưởng GDP là mười lăm phần trăm với tổng vốn đầu tư phát triển là 257.091 triệu đồng và 78.193 triệu đồng tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn. Với sự chuyên cần, năng động, người Đông Hà đã đạt mức thu nhập bình quân hơn chín triệu đồng và giảm tỷ lệ hộ đói nghèo còn tám phẩy năm phần trăm. Giờ đây, khi nước mình đã gia nhập tổ chức Thương mại thế giới, Đông Hà cận kề với hành lang kinh tế Đông-tây và nằm trong phạm vi đẩy mạnh quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực của các nước thuộc tiểu vùng sông Mê Kông thì Huy càng tin tưởng vào tương lai xán lạn của cái thị xã đã và đang là cảm hứng của anh trong đời sống. Chén trà của Huy vì vậy mà được pha trong giọng kể mới hôm trước, anh vừa nghe một sự khẳng định nền kinh tế của Đông Hà đã và đang phát triển theo hướng công nghiệp hóa-hiện đại hóa với cơ cấu kinh tế thay đổi theo hướng tăng dần tỷ trọng các ngành dịch vụ, công nghiệp, giảm tỷ trọng nông-lâm nghiệp. Các trung tâm thương mại từng bước hình thành, hệ thống cơ sở hạ tầng đang được hoàn thiện và đầu tư xây dựng nhằm đưa Đông Hà trở thành thành phố vào trước năm 2009. Đây chính là cơ sở thu hút đầu tư và mở ra nhiều khả năng mới cho Đông Hà tăng tốc độ phát triển mà các nhà kinh tế học, xã hội học gọi đó là những vận hội và cơ hội mới. Cũng từ những ý kiến chuyên môn, để đạt được mục tiêu mong đợi, Đông Hà cần nhanh chóng khắc phục những bất cập tồn tại từ hệ thống quy hoạch, chỉnh trang đô thị và đặc biệt là trong công tác đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị hiện đại đáp ứng nhu cầu hội nhập kinh tế thế giới. Từ đó, Đông Hà tập trung chuyển đổi nhanh cơ cấu sản xuất, hình thành các vùng chuyên canh tập trung và tạo ra các sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao. Giải pháp được ưu tiên là huy động nguồn lực, tranh thủ sự hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh, Đông Hà đồng thời động viên các doanh nghiệp và nhân dân mở rộng sản xuất, xây dựng kết cấu đô thị ngày càng đồng bộ để có thêm nhiều đầu tư từ bên ngoài, khai thác tốt tiềm năng về thương mại, dịch vụ và các ngành sản xuất có thế mạnh, phát huy lợi thế về giao thông và quỹ đất đô thị. Huy thích thú với quan điểm Đông Hà quyết tâm đưa thương mại, dịch vụ trở thành ngành sản xuất chính trong cơ cấu nền kinh tế của thị xã vì như vậy các ngành dịch vụ sẽ phát triển thật đa dạng và chất lượng kinh doanh được nâng cao. Từ các cụm công nghiệp được xây dựng ở những vị trí thuận lợi, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tham gia đầu tư sản xuất sẽ giúp Đông Hà tăng nhanh tốc độ phát triển các ngành kinh tế theo hướng chuyển dịch nhanh tỷ trọng thương mại-dịch vụ và công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, trong đó các sản phẩm công nghiệp có hàm lượng công nghệ cao đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Bên cạnh đó, các mặt hàng truyền thống như mộc, mỹ nghệ và một số mặt hàng mới như thêu ren, mây tre xuất khẩu được khuyến khích tích cực tham gia vào tiến trình tăng trưởng toàn diện của Đông Hà từ GDP, tổng vốn đầu tư phát triển và tổng thu ngân sách Nhà nước cùng với tăng thu nhập bình quân đầu người.

Trời xuân đẹp mát trong ngày khánh thành công viên và tượng đài Tổng Bí thư Lê Duẩn giữa lòng Đông Hà rợp bóng cờ hoa. Nhiều người xa Đông Hà trở về cứ mãi tấm tắc vui mừng bởi thị xã không còn cái nắng hỏa thiêu nung nóng và đã xóa đi cái phố dọc hố răng bừa, lều gạch mái ngói tan hoang, chùa miếu tung tóe do quân đội Mỹ-ngụy để lại trước khi rút chạy hẳn chi khu quân sự Đông Hà như nhà văn Nguyễn Tuân kể trong một bút ký ông viết ba mươi lăm năm trước. Cũng trong tác phẩm ấy, sự khẳng định sông Hiếu thiếu chi nước thuyền ngược đò xuôi ra Cửa Việt vẫn là một trong những nét đẹp sinh động của Đông Hà. Con người bên bến cảng Đông Hà đã biến chính cái quân cảng lớn của Mỹ-ngụy ở chiến trường Trị-Thiên và là nơi tập kết, giao nhận vũ khí, đạn dược, thuốc men, nhu yếu phẩm từ hậu phương lớn miền Bắc giữa tuyến vận tải theo đường Hồ Chí Minh trên biển với tuyến vận tải bộ bằng cơ giới theo đường Trường Sơn vào chiến trường miền Nam thành một cảng sông quan trọng trong hành trình cùng cả nước hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới. Với vẻ đẹp ấy, Đông Hà trong mỗi bước đi thời gian của mình đã làm Huy mong muốn anh phải về cho bằng được mới thôi.

 

N.B.N

 

Nguyễn Bội Nhiên
Bài viết đăng trên Tạp chí Cửa Việt số 152 tháng 05/2007

Mới nhất

Chiều không tắt nắng

27/03/2024 lúc 16:33

Truyện ngắn của THỦY VI

Hội VHNT tỉnh trao tặng sách và tác phẩm ảnh triển lãm “Trường Sa - Quảng Trị: Sắc màu biên cương”

23/03/2024 lúc 16:22

TCCVO - Chiều 22/3, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Trị tổ chức trao tặng sách và tác phẩm ảnh triển lãm

Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan: Từ ý tưởng đến hiện thực

18/03/2024 lúc 00:07

TCCVO - Chiều 15/3, tại thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, UBND tỉnh Quảng Trị và Ủy ban chính quyền tỉnh Savannakhet (Lào) phối hợp tổ chức Hội thảo “Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan: Từ ý tưởng đến hiện thực”.

Liên hoan dân vũ chủ đề: "Nữ công Công đoàn viên chức tỉnh Quảng Trị tự tin, tỏa sáng"

16/03/2024 lúc 06:02

Chào mừng kỷ niệm 114 năm ngày Quốc tế phụ nữ (08/3/1910 - 08/3/2024), 1984 năm Khởi nghĩa Hai Bà Trưng; Hướng đến kỷ niệm những sự kiện lớn của quê hương đất nước; kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam (28/7/1929-28/7-2024), Sáng ngày 07/3/2024, Công đoàn viên chức tỉnh tổ chức Liên hoan dân vũ trong nữ Công chức, viên chức, người lao động (CCVCLĐ) năm 2024 với chủ đề “Nữ công Công đoàn viên chức tỉnh Quảng Trị tự tin, tỏa sáng”.

Phát huy vai trò “báo chí kiến tạo, báo chí giải pháp”

15/03/2024 lúc 07:05

TCCVO - Sáng ngày 13/3/2024, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chủ trì phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo tỉnh tổ chức hội nghị giao ban công tác báo chí tháng 1 và 2 năm 2024 và định hướng một số nhiệm vụ trọng tâm tuyên truyền trong thời gian tới. Đồng chí Hồ Đại Nam, UVBTVTU, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chủ trì hội nghị.

Tạp chí số cũ
Câu chuyện du lịch
tư tưởng Hồ Chí Minh

Thời tiết

Quảng Trị

Hiện tại

26°

Mưa

30/03

25° - 27°

Mưa

31/03

24° - 26°

Mưa

01/04

23° - 26°

Mưa

Nguồn: Weathers Underground