Biển đã và đang mở ra những cơ hội mới, tầm nhìn mới và khát vọng mới cho người dân Quảng Trị. Đảng bộ, chính quyền các cấp tỉnh Quảng Trị đã quyết tâm cao, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp có tính đột phá để kêu gọi, thu hút đầu tư, tạo nền tảng và mở ra nhiều cơ hội mới cho sự phát triển bền vững. Đặc biệt, tỉnh đẩy mạnh chương trình hướng ra biển Đông, sử dụng các đòn bẩy kinh tế biển để tăng tốc phát triển, phấn đấu đưa Quảng Trị trở thành tỉnh mạnh về kinh tế biển, làm giàu từ biển kết hợp với bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết 36-NQ/TW.
Đòn bẩy hạ tầng giao thông
Trong những năm qua, tỉnh Quảng Trị rất tập trung cho công tác xây dựng hạ tầng giao thông, cảng biển, sân bay. Khắc phục những hạn chế về hệ thống giao thông kết nối vùng và cảng biển, cảng hàng không đòi hỏi một nguồn lực đầu tư lớn và mất nhiều năm, nhưng đây chính là yếu tố mang tính đột phá để Quảng Trị có thể thu hút đầu tư, khai thác tiềm năng đang có.
Tỉnh Quảng Trị đặt ra những mục tiêu chiến lược huy động nhiều nguồn vốn để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng giao thông trọng điểm kết nối Khu kinh tế ven biển Đông Nam Quảng Trị với Hành lang kinh tế Đông - Tây, tam giác du lịch biển Cửa Việt - Cửa Tùng - Cồn Cỏ. Trước mắt là con đường chạy dọc Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị dài 23,5 km, rộng 34 m đã hoàn thành đã và đang tạo động lực cho sự phát triển của Khu kinh tế Đông Nam, bằng việc nhiều doanh nghiệp trong nước và quốc tế đầu tư vào đây. Bên cạnh đó, Quốc lộ 15D đã được Thủ tướng Chính phủ đưa vào quy hoạch phát triển hệ thống giao thông vận tải đường bộ Việt Nam. Việc triển khai xây dựng tuyến đường này là rất cần thiết, đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng cao, kết nối mạng lưới đường bộ của Việt Nam với vùng Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, thu hút đầu tư vào khu vực.
Đường trục dọc Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị tạo ra những động lực mới trong phát triển kinh tế ở khu vực ven biển - Ảnh: T.T
Từ nay đến năm 2025, tỉnh Quảng Trị gấp rút triển khai xây dựng tuyến đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông - Tây. Tuyến đường này có tổng vốn đầu tư 2.060 tỷ đồng, chiều dài khoảng 55 km, đi qua các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong và thành phố Đông Hà. Trên toàn tuyến 55 km sẽ có 6 cây cầu xây dựng vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép. Tại lễ khởi công tuyến đường này, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng nhấn mạnh, tuyến đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây hoàn thành sẽ tạo liên kết vùng về phát triển kinh tế biển, thu hút khách du lịch từ các nước trên tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây như Thái Lan, Lào, Myanmar đến với du lịch biển Quảng Trị. Tuyến đường này cũng kết nối thành phố Đông Hà - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh với các khu dịch vụ du lịch dọc bờ biển và Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, đồng thời mở rộng không gian phát triển kinh tế xã hội cho thành phố Đông Hà về phía Đông. Ngoài ra dự án cũng tạo ra quỹ đất rộng lớn để từng bước hình thành các khu đô thị, khu du lịch dịch vụ ở ven biển, tạo nguồn lực mới để địa phương phát triển kinh tế biển.
Thời gian qua, tỉnh Quảng Trị cũng đang đẩy nhanh thủ tục để sớm khởi công dự án Cảng hàng không Quảng Trị đã được Thủ tướng Chính phủ đưa vào quy hoạch phát triển giao thông vận tải hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Theo quy hoạch đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt, Cảng hàng không Quảng Trị có chức năng là cảng hàng không nội địa, sân bay dùng chung dân dụng và quân sự, quy mô sân bay dân dụng cấp 4C và quân sự cấp II. Lượng hàng hóa qua cảng là 3.100 tấn/năm, công suất đón 1 triệu hành khách/năm. Địa điểm triển khai xây dựng tại các xã Gio Quang và Gio Mai (huyện Gio Linh), quy mô trên 265 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 5.800 tỷ đồng.
Cùng với các dự án đang gấp rút triển khai gồm đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông Tây, cảng biển Mỹ Thủy, dự án sân bay Quảng Trị sẽ hoàn thiện mạng lưới giao thông của tỉnh cả về không - thủy - bộ. Đây sẽ là các công trình hạ tầng quan trọng giúp Quảng Trị tăng cường thu hút nhà đầu tư, khách du lịch đến với Quảng Trị, kéo theo hàng loạt dự án đầu tư, thúc đẩy kinh tế Quảng Trị phát triển mạnh mẽ, trong đó có mũi nhọn kinh tế biển.
Hiện nay, tỉnh Quảng Trị tập trung quy hoạch không gian biển, hướng tới phát triển kinh tế biển bền vững - Ảnh: T.T
Đẩy mạnh thu hút đầu tư
Ngày 16/3/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng ký quyết định phê duyệt Đề án định hướng thu hút đầu tư vào Quảng Trị giai đoạn 2023 - 2025, tầm nhìn đến 2030. Đề án thu hút đầu tư này nhằm huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong việc nỗ lực cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước khai thác hết các tiềm năng và thế mạnh sẵn có của tỉnh phục vụ cho quá trình xây dựng và phát triển tỉnh nhà, làm cho Quảng Trị xứng đáng là địa chỉ hấp dẫn, tin cậy, hiệu quả, là điểm đến của các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong thời gian tới.
Theo đề án này, tỉnh Quảng Trị sẽ chuyển đổi từ việc lấy nguồn lực đầu tư từ ngân sách làm trung tâm sang việc lấy nguồn lực từ việc kêu gọi các nhà đầu tư làm chủ lực. Tỉnh sẽ tập trung thu hút các dự án đầu tư trên 3 lĩnh vực chính: công nghiệp - xây dựng, nông nghiệp, dịch vụ - du lịch. Trong đó có tập trung nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế biển, khuyến khích, thu hút mạnh các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực kinh tế biển, nhất là công nghiệp ven biển, du lịch biển, năng lượng tái tạo và các ngành biển khác có lợi thế của tỉnh. Ưu tiên tập trung thu hút đầu tư vào Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị. Chủ động, tích cực tranh thủ sự giúp đỡ và làm việc với Chính phủ và các bộ, ngành để phát triển các dự án khí - điện tại Khu Kinh tế Đông Nam. Đối với du lịch biển, tỉnh tập trung phát triển tam giác du lịch biển Cửa Tùng - Cửa Việt - đảo Cồn Cỏ; kiến nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa tam giác du lịch này vào danh mục khu du lịch quốc gia từ năm 2023 nhằm tranh thủ sự ủng hộ của Trung ương trong quá trình quy hoạch, kêu gọi, xúc tiến các nhà đầu tư lớn.
Đề án thu hút đầu tư vào Quảng Trị cũng xác định, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh kết hợp với nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các sở, ban, ngành, địa phương trong nâng cao năng lực cạnh tranh theo hướng công khai, minh bạch, hiệu quả chính là nền tảng để thu hút, hỗ trợ và đồng hành cùng nhà đầu tư. Tỉnh cũng chú trọng đa dạng hóa các hình thức xúc tiến đầu tư; nâng cao chất lượng và hiệu quả, tránh hình thức, dàn trải; thu hút đầu tư có trọng tâm, trọng điểm phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Trong đó ưu tiên các dự án quy mô lớn, đầu tư sử dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, có số thu ngân sách lớn và có tác động lan tỏa đến phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Đồng thời tiếp tục rà soát các thủ tục đầu tư, kiên quyết loại bỏ các thủ tục rườm rà, không cần thiết, pháp luật không quy định nhằm đơn giản, gọn nhất các thủ tục đầu tư.
Ngoài các chính sách ưu đãi của Chính phủ, nhà đầu tư khi đến với Quảng Trị còn được hưởng những ưu đãi, hỗ trợ riêng. Cụ thể, các nhà đầu tư sẽ được hưởng ưu đãi về tiền thuê đất; hỗ trợ phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài hàng rào dự án; hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo, tư vấn thị trường đầu ra cho sản phẩm tùy từng dự án cụ thể... Bên cạnh các chính sách ưu đãi đầu tư, lãnh đạo tỉnh luôn thể hiện rõ quan điểm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các nhà đầu tư khi đến với tỉnh. Ít nhất mỗi tháng một lần, lãnh đạo UBND tỉnh họp với các sở, ban, ngành, địa phương liên quan để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các dự án, nhất là các vấn đề liên quan đến thủ tục đầu tư, đất đai, thuế,...
Nhờ thực hiện tốt công tác thu hút đầu tư, thời gian qua đã có nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước đến Quảng Trị tìm hiểu cơ hội đầu tư, đề xuất và triển khai các dự án trọng điểm, có tác động lâu dài tới sự phát triển kinh tế - xã hội. Một số dự án động lực đã được Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và đang triển khai thực hiện hứa hẹn nhiều triển vọng về thu hút đầu tư vào tỉnh Quảng Trị, đặc biệt là vào Khu Kinh tế ven biển Đông Nam, như: Dự án Trung tâm Điện khí LNG Hải Lăng của tổ hợp nhà đầu tư gồm Tập đoàn T&T Group và các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc; Dự án cảng biển Mỹ Thủy chủ đầu tư là Công ty CP Liên doanh cảng quốc tế Mỹ Thủy (MTIP); dự án nhiệt điện khí 340MW tại Khu kinh tế Đông Nam do Tập đoàn khí đốt hàng đầu Nga - Gazprom đầu tư; Tập đoàn BBG đề xuất dự án kết nối mỏ khí Kèn Bầu cách bờ biển Quảng Trị khoảng 65 km...
Tại hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 3/11/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Xúc tiến đầu tư Vùng được tổ chức tại Bình Định đầu tháng 2/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ cần xem xét những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh để tạo phát triển đột phá. Thủ tướng cũng kêu gọi các tỉnh trong khu vực phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể, “đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình”.
Tỉnh Quảng Trị những năm gần đây đang thực sự nỗ lực đi lên từ cửa biển của mình. Tầm nhìn chiến lược và chính sách khuyến khích đầu tư, phát triển hạ tầng của tỉnh đang thực sự mở ra cơ hội cho Quảng Trị hiện thực hóa khát vọng vào nhóm các địa phương có trình độ phát triển khá của cả nước vào năm 2030, đồng thời trở thành địa phương mạnh về biển, giàu từ biển.
>>> Kỳ 2: Phát triển đột phá các ngành kinh tế biển
