|
C |
on đường dài gần 10 km từ cầu Khe Van, Quốc lộ 9 vào thôn Kreng, Đá Ngồi, xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông (Quảng Trị) sau mấy đợt mưa đầu mùa đã trở thành nổi ám ảnh lớn đối với những ai qua lại. Đường trơn tuột như tráng mỡ và lổm ngổm đá khiến chiếc Uoát chuyên dụng đang gầm rú trườn tới bỗng đột nhiên loạng choạng xoay ngang mặt đường, tuôn khói khét lẹt khiến anh lái xe luống tuổi vốn kiệm lời suốt chuyến đi cũng phải luôn miệng phàn nàn mổi khi dồn số, đánh lái.
Hoài, cô phóng viên trẻ của chuyên mục Truyền hình thanh niên thuộc Trung ương Đoàn vào làm phóng sự về làng thanh niên lập nghiệp Hướng Hiệp hồi sáng còn vui vẻ, luôn miệng nói cười bây giờ lả người, tay bám chặt vào thành ghế để chống lại những cú xóc nảy người.
Chuông điện thoại reo. Hồ Văn Hiếu, Chủ tịch UBND xã Hướng Hiệp báo tin: Già làng Pả Chiến mời mấy anh em chiều nay ghé nhà uống rượu. Chưa kịp hỏi Pả Chiến có điện thoại di động từ bao giờ thì Hiếu giải thích: Bố Chiến biết tin anh em hôm nay vào làng nên nhờ đứa cháu điện thoại nhắn giúp. Già làng Pả Chiến gần 70 tuổi nhưng trực tính và mang đậm vẻ hồn hậu, chân chất của người Vân kiều vốn là chỗ thân tình của mấy anh em Tổng đội thanh niên xung phong Quảng Trị từ 2 năm nay.
Những ngày đầu khảo sát, lập dự án tiền khả thi, giải phóng mặt bằng, bàn giao đất, chuẩn bị khởi công cho đến mọi công việc sau này Pả Chiến luôn là người nhiệt tình, sâu sát và đóng vai trò là “cố vấn’’ trong các công việc liên quan đến quyền lợi và tâm tư, nguyện vọng của nhân dân trong vùng dự án.
Lắm lúc bên ché rượu say nồng, Pả Chiến không giấu được cảm xúc đã cất giọng khàn khàn hát một bài dân ca của người Vân kiều bản địa mà chúng tôi không thể hiểu hết ý nghĩa ngoài lời giải thích của già: bài hát ca ngợi tình yêu của đôi trai gái người Vân kiều, gần đến ngày nên duyên vợ chồng thì chàng trai trong một lần vào rừng đã mãi mãi không về vì bị thú dữ ăn thịt. Quá đau buồn, nước mắt của cô gái cứ mãi tuôn trào đã tạo nên con suối Giang Thoan, mảnh rừng nơi đôi trai gái từng bao lần hò hẹn cũng trở thành thung lũng Paloang, ít hôm sau thì cô gái cũng hóa thành ngọn núi Voi…
Từ khu trung tâm của làng thanh niên lập nghiệp, chúng tôi cuốc bộ lên đỉnh Voi. Nằm giữa 2 thôn Paloang, Đá Ngồi, núi Voi có chiều cao vừa phải nhưng từ đây có thể bao quát hết cảnh quan xung quanh. Trải dài ngút tầm mắt là những khoảnh đồi lúp xúp và lấp lánh dòng chảy cuồn cuộn của con suối lớn Giang Thoan chảy ngang qua những cụm bản chênh vênh.
Anh Trương Quốc Thắng, Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP Quảng Trị, đơn vị được Ban Thường vụ Tỉnh đoàn giao trách nhiệm tiếp nhận triển khai, quản lý dự án xây dựng làng thanh niên lập nghiệp Hướng Hiệp trải vội ra bãi cỏ tấm bản đồ quy hoạch chi tiết rồi bắt đầu thuyết minh một cách rõ ràng, chi tiết các nội dung liên quan đến việc triển khai xây dựng làng thanh niên lập nghiệp Hướng Hiệp. Những người như tôi dẫu không tường tận cho lắm các vấn đề liên quan đến quy hoạch, xây dựng, đến các giống cây trồng, vật nuôi… nhưng cũng dễ dàng bị thuyết phục bởi những mục tiêu, giải pháp mang cơ sở thực tế và luận cứ khoa học vững chắc của dự án.
Còn nhớ cách đây chưa lâu, khi những hạng mục, mục tiêu cuối cùng của dự án xây dựng làng thanh niên lập nghiệp miền Tây Vĩnh Linh đi vào giai đoạn hoàn tất và đã mở ra một hướng đi rất mới, đầy triển vọng trong việc phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa của Đoàn thanh niên tỉnh. Các anh, chị trong Ban Thường vụ Tỉnh đoàn cũng đã bắt tay vào triển khai phương án đề xuất với lãnh đạo tỉnh, Ban Bí thư Trung ương Đoàn xem xét, đồng thuận cho Đoàn thanh niên tỉnh tiếp tục được khảo sát, lập đề án, đề xuất triển khai trên địa bàn tỉnh thêm một làng thanh niên lập nghiệp trong chương trình xây dựng 18 làng thanh niên lập nghiệp dọc đường Hồ Chí Minh của Chính phủ để tiếp tục giải quyết vấn đề việc làm, thu nhập cho thanh niên và tham gia phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa.
Bằng sự quyết tâm, năng động và đầy sáng tạo của những người làm công tác thanh niên, chỉ hơn 6 tháng sau khi được tỉnh và Trung ương Đoàn đồng ý về chủ trương, Đoàn thanh niên tỉnh đã hoàn tất các quy trình, thủ tục có liên quan và tháng 10/2008, dự án xây dựng làng thanh niên lập nghiệp Hướng Hiệp được Trung ương Đoàn chính thức phê duyệt. Với tổng mức đầu tư trên 34,2 tỷ đồng từ nguồn vốn của Trung ương, địa phương, dự án được triển khai trên tổng diện tích đất 4.760 ha có mục tiêu thu hút 150 hộ gia đình thanh niên đến lập nghiệp, trong đó có cơ chế khuyến khích ưu đãi đặc biệt đối các hộ gia đình thanh niên là người dân tộc thiểu số, đồng thời quy hoạch và hỗ trợ sản xuất cho 42 hộ gia đình đồng bào Vân kiều bản địa trong vùng dự án.
Về quy mô, làng thanh niên lập nghiệp sẽ có 40 ha lúa nước, 500 ha cao su, 50 ha ngô, cây màu và cây ăn quả, trồng rừng sản xuất 300 ha, khoanh nuôi tái sinh, bảo vệ rừng tự nhiên sản xuất 1.904 ha, tổ chức chăn nuôi đàn bò từ 400 - 500 con, lợn 600 con, gia cầm 6.000 con. Triển khai xây dựng đồng bộ hệ thống cung cấp nước sinh hoạt, sản xuất, hệ thống đường dây trung thế 35 KV dài 8,026 km, đường dây hạ thế 0,4 KV dài 3,9 km, đường dây 0,2 KV dài 2,1 km, 3 trạm biến áp. Xây dựng đường nông thôn loại A có chiều dài 6,1 km, 3 cầu tràn và các công trình cầu, cống nhỏ trên toàn tuyến. Bên cạnh các mục tiêu trên, khu trung tâm của làng sẽ có đầy đủ nhà trẻ, trường tiểu học, nhà văn hóa, khu thể thao cộng đồng, nhà điều hành, nhà bếp, nhà ăn tập thể, vườn ươm cây giống…
Sau 2 năm tập trung triển khai thực hiện các mục tiêu, hạng mục dưới sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và sự quan tâm tạo điều kiện, hỗ trợ của UBND tỉnh, các ngành chức năng và lãnh đạo huyện Đakrông, dự án đã hoàn thành cắm mốc ranh giới, bàn giao mặt bằng, tổ chức thi công đường công vụ, hệ thống điện, các hạng mục tại khu trung tâm của làng, hoàn thành cơ bản cầu tràn qua suối Giang Thoan, tổ chức khai hoang và chuẩn bị đưa vào trồng thí điểm 50 ha cao su…
Chủ tịch UBND xã Hướng Hiệp Hồ Văn Hiếu (sinh năm 1979) trưởng thành từ vai trò là Bí thư Đoàn thanh niên xã giải bày thêm: Xã Hướng Hiệp trong những năm qua đã tiếp nhận nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội nhưng chưa có dự án nào có sức lan tỏa và thu hút sự quan tâm, đồng thuận của nhân dân như dự án này. Ngay từ đầu lãnh đạo xã chỉ đạo các thôn, bản tổ chức họp dân, công khai đầy đủ các nội dung có liên quan đến dự án. Phối hợp với ban quản lý dự án nắm bắt, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của nhân dân, đặc biệt là các hộ dân có liên quan đến công tác giải tỏa mặt bằng, đền bù để có phương án tối ưu nhất trong triển khai thực hiện.
Ước mơ lớn nhất của nhân dân 2 bản Pa Loang và Đá Ngồi nay đã dần trở thành hiện thực khi hệ thống cầu tràn, đường giao thông, điện đang được triển khai xây dựng đến những cụm dân cư xa xôi, cách trở nhất mà từ trước đến nay nhân dân chỉ đi lại bằng cách vạch cây, luồn rừng và đêm đêm chỉ làm bạn với ánh đèn dầu leo lét. Điều quan trọng nhất theo Hồ Văn Hiếu chính là những mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội lâu dài gắn bó chặt chẽ với đặc điểm của địa phương của dự án đã mở ra tư duy, nhận thức và hướng đi mới cho chính quyền và nhân dân Hướng Hiệp, đặc biệt là đối với các bản của 2 thôn Kreng và Đá Ngồi.
Cách đây chưa lâu, khi ban quản lý dự án bắt đầu triển khai xây dựng nhà điều hành đào 2 hồ nuôi cá nước ngọt, làm chuồng trại nuôi gà và trồng cây ăn trái trong khuôn viên khu trung tâm, san ủi mặt bằng để trồng cây cao su thí điểm, rất nhiều người dân, đặc biệt là thanh niên đã kéo đến xem. Lời tiếng thì ít nhưng xem ra trong ánh mắt của người dân có nhiều điều nghi ngại. Thế rồi khi cá đã bắt đầu nổi tăm, cây bén rể, những chú gà đã biết tìm thức ăn trên khu đất trước đây là sỏi đá, là rừng nghèo chằng chịt cây dây leo thì niềm tin theo đó đã được nhân lên. Người vui và tin nhất có lẽ là già làng Pả Chiến, bởi theo già đây là những việc làm không mới nhưng sự quyết tâm và hiệu quả ban đầu của nó đã khiến bà con tâm phục, khẩu phục...
Đêm, ẩn mình dưới màn sương mù đặc quánh và hơi lạnh của rừng núi, dãy lán tạm vừa là nhà chỉ huy, điều hành hiện trường vừa là kho đựng vật tư, thiết bị sáng bừng ánh điện và rộn ràng bởi tiếng nói cười. “Hôm nay có khách ở đồng bằng lên, có cả đoàn viên thanh niên các bản đến giao lưu nên nổ máy phát điện một tí, mọi hôm ở đây chỉ dùng toàn đèn dầu thôi” - một cán bộ của Tổng đội thanh niên xung phong Quảng Trị giải thích. Trong không gian này, 5 cán bộ của Tổng đội thanh niên xung phong đã không quản ngại khó khăn, gian khổ bám trụ suốt thời gian qua và mấy tháng gần đây các anh phải san sẻ thêm chỗ ở cho công nhân các công ty xây dựng đến thi công cơ sở hạ tầng của làng.
Ngồi cạnh tôi là Hồ Văn Dung, 28 tuổi, Bí thư Đoàn cơ sở xã Hướng Hiệp. Anh có giọng nói mang nặng âm sắc của người bản địa nhưng rành rọt, đầy tự tin: Trong tổng số 150 hộ gia đình thanh niên của làng thanh niên lập nghiệp Hướng Hiệp thì xã của em được giao chỉ tiêu đến 70 hộ, đây là một điều rất thuận lợi, hiện nay bọn em đang rất háo hức bởi theo những mục tiêu của dự án thì đây sẽ là cơ hội lớn để thanh niên cũng như nhân dân xã nhà có điều kiện tốt hơn để phát triển kinh tế hộ gia đình. Các anh ở đây cũng đã phối hợp với xã đoàn, các chi đoàn điều tra, nắm bắt tình hình số lượng, tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên thanh niên để chuẩn bị cho công tác tuyển chọn thanh niên đến lập nghiệp tại làng”.
Phía bên kia, già làng Pả Chiến đang nói điều gì đó rất vui với cô phóng viên trẻ chuyên mục thanh niên của Trung ương Đoàn khiến cô cười như nắc nẻ. Chiều nay, khi được biết Hoài đã từng đi đến nhiều vùng sâu, vùng xa của đất nước nhưng chưa thấy nơi nào gian khó nhưng đầy ắp tình cảm như ở đây thì đích thân Pả Chiến đã dẫn cô đi thăm hầu hết các gia đình ở bản Đá Ngồi. Lúc về đến thì Hoài đã mang nặng mấy nải chuối vàng ruộm cùng mớ cá mát tươi rói còn Pả Chiến đã nghe thơm thơm mùi rượu. Trong câu chuyện buổi tối hôm ấy, những khó khăn dẫu vẫn còn một chặng đường dài ở phía trước nhưng tôi nghe nhiều về những niềm tin, ước vọng không xa về một làng thanh niên lập nghiệp nhộn nhịp, trù phú ở vùng đất xa xôi này…
Ban mai ở thung lũng Pa Loang đầy ắp những âm thanh, hình ảnh tươi mới. Xen lẫn trong làn sương mỏng và tiếng ầm ào vọng về của dòng chảy con suối Giang Thoan là tiếng nổ rền vang của những chiếc máy, tiếng cười nói, trao đổi công việc rộn ràng của tốp thợ trẻ đang gấp rút thi công những hạng mục công trình. Phía xa xa, những chiếc máy cày màu đỏ chót đang cần mẫn tạo nên những đường vẽ thẳng tắp ở lưng chừng đồi đưa về thoang thoảng mùi ngai ngái của đất mới được cày ải. Một mùa xuân căng tràn sức sống đang về với thung lũng Paloang.
V.H.N
