|
K |
hi bước chân của những chiến sĩ giải phóng thần tốc qua quê tôi, tiếng súng đuổi giặc vẫn còn rền vang phía nam dòng Thạch Hãn, miền Bắc ruột thịt đã chi viện cho Tân Lâm, Cam Lộ yêu thương của tôi không chỉ có đạn dược, xe pháo và hàng vạn chàng trai thanh tân để giữ vững vùng giải phóng mà còn dốc lòng để ươm một nông trường quốc doanh XHCN đầu tiên ở miền Nam Việt Nam - Nông trường Tân Lâm - công ty hồ tiêu Tân Lâm bây giờ. Vâng, theo ý nguyện của Tổng Bí thư Lê Duẩn: "Về miền Nam xây dựng một nông trường, tuy nhỏ nhưng tốt thì quý lắm", 42 cán bộ quê Bình Trị Thiên đã lên đường trở về phần đất máy thịt vừa rũ tung xiềng xích để bắt đầu gây dựng lại màu xanh trên đổ nát hoang tàn. Đó là ngày 20/8/1974.
Chúng tôi bốn mươi hai người nhận lệnh xung phong
Bốn mươi mốt chàng trai và một cô gái út
Tám mươi tư bàn tay không tấc sắt
Chung một tấm lòng nghĩ tới mai sau…
(Nguyễn Quang Hà - Chuyện bây giờ thành cổ tích xa xưa)
Tôi đã từng nhẩm thuộc bài thơ của Nguyễn Quang Hà để mặc khải một sự khai mở đầy tin yêu trên vùng đất đêm trước ngày hòa bình thống nhất non sông. Ngày mà Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng An ký quyết định thành lập nông trường cũng là lúc ký thác cho đất này một trách nhiệm trĩu nặng và cao cả, phải xây dựng cho được một cơ sở kinh tế năng động, hiệu quả và phát triển vững chắc đóng góp tích cực vào sự thăng tiến của đời sống xã hội trên địa bàn.
Hai mươi tám năm đã trôi qua. Gần mười nghìn ngày đã trôi qua. Thời gian đủ để những người bám trụ trên đất này thấu hiểu được sự khắc khoải của đất, sự khắc nghiệt của thời tiết, sự cam go của cơ chế làm ăn mới phải thích ứng và vượt lên. Mười năm sau ngày thành lập nông trường, Tân Lâm bắt đầu đáp ứng nhu cầu bức thiết của người dân bằng việc nuôi và cung cấp 200 con lợn giống mỗi năm, 500 con bò đẻ, phủ kín cao điểm 241 bằng 200 ha dứa và bước đầu trồng được 85 ha cây hồ tiêu. Trong khoảng năm năm, từ 1986 đến 1990, thực hiện hiệp định trồng tiêu với Chính phủ Cộng hòa dân chủ Đức (cũ), diện tích trồng tiêu của nông trường đã tăng lên 350 ha.
Anh Trần Ngọc Bửu, nguyên giám đốc Công ty hồ tiêu Tân lâm đã có lần phân tích cho tôi hay rằng, với một đơn vị sản xuất nông nghiệp như Tân Lâm, việc duy trì thế độc canh cây tiêu là hết sức nguy hiểm bởi sự tác động bất lợi của giá cả, thời tiết, khí hậu… có thể chi phối bất cứ lúc nào. Để tránh rủi ro trong điều kiện sản xuất nông nghiệp luôn phải đối mặt với nhiều rủi ro, bất trắc, sau khi nghiên cứu kỹ thị trường, Tân Lâm bắt đầu xúc tiến đa dạng hóa sản xuất. Sau ngày thống nhất nước Đức, dự án hỗ trợ Việt - Đức bị gián đoạn, công ty đã chủ động tìm hướng đi riêng của mình một cách tự tin bằng việc trồng thêm 350 ha cao su, khai thác nguồn nước tự nhiên để sản xuất nước khoáng. Công ty cũng tiếp quản diện tích 200 ha của nông trường cà phê cũ để lại tại huyện Hướng Hóa, tích cực tham gia các hoạt động trồng rừng do UNDP tài trợ. Cuối năm 1990, khi giá tơ lên cao, Công ty đã bắt đầu tổ chức sản xuất kén tằm cùng với nông dân ở các vùng đồng bằng và chế biến tơ khô. Anh Trần Đoàn, tân giám đốc Công ty hồ tiêu Tân Lâm nhớ lại: "Năm 1990, trước chủ trương đổi mới của Đảng và Nhà nước và việc áp dụng cơ chế thị trường buộc chúng tôi phải suy nghĩ lại, học hỏi lại. Đây quả là thời kỳ khó khăn cho Tân Lâm và đội ngũ cán bộ, công nhân của Công ty. Nhưng chúng tôi đã thấy ánh sáng hy vọng nơi chân trời khi giá cả các loại nông sản do Công ty sản xuất tăng lên cùng với kết quả đổi mới phương cách quản lý của Công ty ngày càng tỏ ra thích ứng với cơ chế mới".
Cuối năm 1995, Công ty đã cộng tác chặt chẽ với GTZ (Deuctsche Gesellscharft Fuer Technische Zusammenarbeit-GmbH) của chính phủ Đức để triển khai dự án hợp tác dài hạn. Lúc bất giờ, công ty đã chuẩn bị tâm thế để bước những bước đầu tiên vào kỷ nguyên mới của nền kinh tế thị trường. Trước mắt là tiến hành giao đất cho công nhân và tập trung vào các hoạt động dịch vụ. Nội dung giao đất là một trong những mục tiêu của đề án về chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế của công ty. Có thể hiểu nôm na thế này, trước đây, công ty "bao sân" tất cả quá trình sản xuất, người công nhân chỉ làm công, ăn lương. Đến lúc này, những vườn tiêu của công ty đã được chia ra, sang tên cho người công nhân. Người công nhân thực sự làm chủ trên đất vườn của họ. Công ty trở thành nơi thu mua, chế biến và làm các dịch vụ khác trở lại cho công nhân. Quan hệ giữa công ty và công nhân là quan hệ đối tác, làm ăn, bình đẳng, đôi bên cùng có lợi, hỗ trợ nhau để phát triển. Từ đó, công ty chỉ chú trọng kinh doanh các mặt hàng có lãi như cà phê, hồ tiêu và cao su. Với kinh nghiệm ngày càng nhiều, năm 1998 công ty đã xuất 3 công ten nơ cà phê Arabica sang Đức với số lượng 54 tấn, theo thời giá lúc đó, một tấn giá trị 2300 USD. Chỉ riêng trong năm 2002 này, công ty đã có kế hoạch xuất 18 công ten nơ cà phê Arabica sang Đức và Hà Lan với số lượng trên 300 tấn, giá trị toàn bộ lô hàng ngót hàng chục ngàn USD! Đầu năm 2002 đến nay, công ty đã xuất 9 công ten nơ cà phê và sẽ hoàn tất kế hoạch trong vài tháng tới. Hiện bạn hàng Đức và Hà Lan đã cam kết nhận sản phẩm có chất lượng cao từ công ty, còn số lượng nhập không hạn chế. Trong chế biến, kinh doanh nông sản với giá cả "chập chờn" như hiện nay, việc ổn định được đầu ra cho sản phẩm của mình đã là một lợi thế của Công ty hồ tiêu Tân Lâm. Theo anh Trần Đoàn, cà phê Arabica ở tỉnh ta có chất lượng tốt nhất Việt Nam. Các hộ nông dân đã trồng loại cà phê này trên vùng thổ nhưỡng cực kỳ tốt, trong một môi trường thanh sạch với diện tích gần 2000 ha tập trung ở vùng Tân Lâm, Hướng Hóa. Diện tích cà phê này sẽ dần đưa vào kinh doanh và tăng đều trong vòng hai năm tới. Dây chuyền chế biến cà phê của công ty (chế biến ướt, đánh nhớt bằng phương pháp cơ học) nhập đồng bộ từ Brazil và một phòng thí nghiệm chất lượng cà phê nhập từ Đức và Mỹ đi vào hoạt động từ năm 1999 đáp ứng tiêu chuẩn môi trường và chất lượng cao nhất. Công ty còn cam kết đảm bảo chắc chắn tiếp tục hoàn thiện chất lượng chế biến cà phê để thõa mãn yêu cầu của khách hàng. Theo đánh giá của khách hàng châu Âu, chất lượng cà phê Tân Lâm đạt bằng cà phe Columbia, tốt hơn của Brazil và có thể sánh được với Peru và Salvador! Điểm chất lượng đánh giá đạt 4,8 trên 5 điểm (rất tốt). Cũng theo anh Trần Đoàn, hiện công ty đang có mối quan hệ mật thiết với những nhà sản xuất cà phê nổi tiếng nhất thế giới ở châu Mỹ la tinh. Công ty đã tham gia dự án hợp tác 3 năm với các công ty quốc tế KRAFT FOOD GERMANY, DOUWE EGBERTS HOLLAND và GTZ về cải tiến chất lượng cà phê và quản lý, kiểm soát môi trường ở ngoài lô cũng như trong nhà máy một cách bền vững. Bên cạnh đó, tiêu đen chất lượng hảo hạng cũng sẽ là một mặt hàng chiến lược của công ty sẽ được chú ý mở rộng hoạt động dịch vụ trong thời gian tới. Riêng về cây cao su hiện đang được phát trienr ở các nông trường thuộc công ty và ở vườn hộ tiểu điền. Hai năm nữa, công ty có thể cung ứng sản phẩm có chất lượng ra thị trường bởi vì công ty đã có mối quan hệ với những nhà nhập khẩu cao su hàng đầu ở châu Âu…
Hai mươi tám năm trước, nhà thơ Nguyễn Quang Hà có viết:
Khi mộng trường mới khai sainh trong đầu
Đã có gì đâu mà thành têngoij
Địa chỉ chúng tôi ư? Giá bạn bè có hỏi
Cười trừ với nhau như tự dối lòng
Bây giờ, công ty hồ tiêu Tân Lâm đã như một cánh sóng hòa mạng với nhịp thở sung mãn của nền kinh tế thế giới, với một thương hiệu đàng hoàng chững chạc và tự tin. Nếu tri thức là năng lực tiến hóa của toàn xã hội thì chính có thêm lòng yêu quê hương thiết tha, sức lao động sáng tạo không ngưng nghỉ là năng lượng giải tỏa làm cho đất đai vốn khô cằn bởi đạn bom, nắng hạn, bão luc bật mình trỗi dậy, dâng hoa trái cho đời. Hai mươi tám năm ấy, công ty hồ tiêu Tân Lâm đã hình thành, vượt qua trùng trùng gian khó mà gượng dậy và đi tới, thế bước tới như sự hồi sinh mãnh liệt của đất này.
Đ.T.T
