Với mục tiêu này đã đặt toàn bộ hệ thống chính trị từ tỉnh đến huyện và các ngành vào cuộc hết sức quyết liệt, trong đó phát triển kết cấu hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông vận tải được xác định là một trong những đột phá chiến lược mà Nghị quyết Đại hội đã đề ra.
Khẩn trương thi công công trình cầu dây văng sông Hiếu - Ảnh: Cẩm Nhung
Điều này được xác định trên các cơ sở sau:
- Để hỗ trợ cho phát triển công nghiệp: Giao thông có vai trò giảm chi phí “logistics cost” mới tạo ra được sản phẩm hàng hóa có tính cạnh tranh cao. Hiện nay chúng ta đang thiếu: Cảng biển nước sâu và hạ tầng kết nối (Quốc lộ 15D) chưa thông; đường cao tốc chưa hoàn thành; đường sắt…
- Để hỗ trợ cho ngành du lịch phát triển: Du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn. Tuy nhiên, ngành du lịch chỉ thật sự cất cánh khi có cơ sở hạ tầng tốt. Nếu có cảng hàng không sân bay; đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC); quy hoạch các khu đô thị ven biển, đô thị du lịch… sẽ thuận lợi hơn cho ngành du lịch kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư triển khai đầu tư tại Quảng Trị. Các dự án động lực nêu trên cần được sớm cụ thể hóa vào thực tiễn.
- Đối với dự án về cảng biển nước sâu Mỹ Thủy: Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã làm việc với Ban Cán sự UBND tỉnh chỉ đạo theo hướng rà soát lại năng lực nhà đầu tư. UBND tỉnh đã làm việc với các sở, ngành, nhà đầu tư, đồng thời thống nhất báo cáo Chính phủ thay đổi nhà đầu tư theo hướng liên doanh liên kết. Việc thay đổi trên, ban đầu để tìm được nhà đầu tư rất khó khăn vì nguồn hàng chưa có. Tuy nhiên với nỗ lực của lãnh đạo tỉnh, Thủ tướng thay mặt Chính phủ đã đồng ý bổ sung Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng khu vực miền Trung thông qua việc bổ sung Dự án điện khí hóa lỏng LNG Hải Lăng với công suất 4.500 MW/4,7 tỷ USD, trong đó giai đoạn 1 (sơ đồ điện cho 1.500 MW) và đặc biệt Thủ tướng yêu cầu cân đối nguồn khí LNG, khí tự nhiên (mỏ Kèn Bầu 114, Báo Vàng 113) để đảm bảo ổn định cho dự án.
Như vậy, bằng Thông báo Kết luận số 17/TB-VPCP ngày 25/1/2021 của Thường trực Chính phủ, Quảng Trị đã xác định được dự án động lực trong khu kinh tế với đặc điểm như: Điện khí LNG là dự án mà sản phẩm đầu ra là điện được Nhà nước mua với giá hợp lý. Đồng thời với nguồn khí nhập khẩu cung cấp cho dự án qua cảng nhu cầu hơn 5 triệu tấn/năm được xác định là nguồn hàng cố định cho cảng. Chính vì vậy, Tập đoàn T&T có văn bản xin tham gia đầu tư xây dựng Cảng Mỹ Thủy. Khi có cảng sẽ kéo theo khu công nghiệp khí, công nghiệp đa ngành sẽ hình thành. Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng vận tải đường biển tại Việt Nam tăng nhanh tạo cơ hội thuận lợi cho Quảng Trị hình thành tổ hợp cảng biển nước sâu Mỹ Thủy ngay điểm cuối đường 9 của EWEC.
Do đó, việc sớm đầu tư Quốc lộ 15D từ cảng nước sâu Mỹ Thủy đến Cửa khẩu Quốc tế La Lay sẽ mở ra một trục kết nối với hàng hóa 2 chiều từ cảng Mỹ Thủy qua thị trường ASEAN và từ thị trường ASEAN ra biển Đông sớm được hình thành. Phấn đấu trong tương lai Cảng Mỹ Thủy trở thành Trung tâm vận chuyển quốc tế kết nối với Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.
- Đối với dự án thứ 2: Cảng hàng không sân bay Quảng Trị với quyết định số 188 ngày 26/1/2021 của Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt quy hoạch chi tiết sẽ đảm bảo đầy đủ tính pháp lý để triển khai đầu tư xây dựng. Lãnh đạo tỉnh thống nhất bố trí nguồn vốn để thực hiện trước công tác giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư xây dựng. Tỉnh phấn đấu khởi công trong năm 2021. Giai đoạn 1 khoảng hơn 3.500 tỷ sẽ đảm bảo cho việc khai thác máy bay Airbus 320, 321 với hành khách 1 triệu/năm 2030.
Cùng với cảng hàng không, tỉnh Quảng Trị đã phê duyệt dự án đường ven biển kết nối EWEC dài 55 km giai đoạn 1 và đang lập quy hoạch khu đô thị ven biển theo hướng hiện đại, đô thị du lịch dọc theo tuyến này nhằm kêu gọi thu hút các nhà đầu tư chiến lược có tiềm lực làm vai trò dẫn dắt cho nền kinh tế phát triển trong tương lai. Ngoài ra, tỉnh đang tích cực làm việc với Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải để thúc đẩy khởi công dự án đường tránh phía Đông thành phố Đông Hà 800 tỷ/17,3 km và Quốc lộ 9 từ Ngã tư Sòng về Cửa Việt (nguồn vốn còn dư của Dự án VRAMP) 600 tỷ/13 km, mở rộng lên 4 làn xe.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ XVII cũng nêu rõ: Thu hút đầu tư, phát triển mạnh dịch vụ vận tải, mạng lưới kho hàng, bến bãi, dịch vụ logistics; phấn đấu Quảng Trị trở thành điểm trung chuyển hàng hóa của các nước trong khu vực vào năm 2030. Nghiên cứu phát triển Khu kinh tế - thương mại Lao Bảo gắn với định hướng phát triển đô thị, thương mại dịch vụ logistics xuyên biên giới. Như vậy, nếu hình thành cảng biển nước sâu Mỹ Thủy, Quốc lộ 15D lên Cửa khẩu Quốc tế La Lay cùng với Quốc lộ 9 - Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị sẽ có 2 tuyến vận tải quốc tế: EWEC (đường chính - Quốc lộ 9) và Hành lang Quốc lộ 15, có thể kết nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương qua Trung tâm vận chuyển quốc tế cảng trung chuyển nước sâu Mỹ Thủy. Với kim ngạch xuất nhập khẩu qua hai Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo và La Lay trong năm 2020 cán mốc 10 tỷ USD, việc hình thành khu đô thị thương mại - dịch vụ - logistics xuyên biên giới Lao Bảo - Densavan cần đầu tư phát triển (Khu kinh tế - thương mại đặc biệt Lao Bảo là 1 trong 8 Khu kinh tế cửa khẩu được Thủ tướng Chính phủ chọn làm Khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm để tập trung đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021 đến 2025).
Chúng ta hoàn toàn có thể nghĩ đến viễn cảnh, trong tương lai không xa, Quảng Trị sẽ trở thành trung tâm hành lang vận chuyển hàng hóa giao lưu thương mại kết nối của 2 thị trường lớn nhất thế giới là Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương với số dân khoảng 3 tỷ người, mong muốn thay thế đường vận chuyển như hiện nay qua eo biển Malacca (như đối với trường hợp Sân bay Changi Singapore trở thành cảng trung chuyển hàng không lớn của thế giới).
M.T (lược ghi)
