Chuộc long thể vua Chiêm Chế cũ
Đất ba châu cờ bí thí xe
“Nam Quốc Sơn Hà”… Đại Việt khắc ghi
Mốc cương giới răn đe - “đồng trụ chiết…”2
Cờ Đại Việt phủ bắc sông khí tiết
Thuở oai linh trang sử hùng anh
Cam Lộ từ đây một nửa sinh thành
Dòng sông Hiếu nước trong xanh vời vợi
Ý giang sơn: thời gian là chờ đợi…
Hơn hai trăm năm bao biến cơ trần
Bóng vu qui sề lộng Huyền Trân 3
Che phủ mát hai châu Ô, Rý
Quê hương ơi dài thêm vạn lý
Cam Lộ sinh thành - đắc địa từ đây
Ý châu thân quý hóa vô ngần
Nghĩa Cam Lộ: sương lành dịu ngọt
Tụ điểm chợ Phiên lụa tơ diêm trọt
Hàng Lào, Xiêm, Đại Việt đổi trao… 4
***
Hơn hai trăm năm đất nước dạt dào
Bước gươm thiêng Nguyễn Hòang một cõi
Khai cuộc “Hòanh Sơn nhất đái…”
Mộc Đức ban đầu lập Dinh trại 5
Chuồng ngựa, nhà kho dấu tích để lại
Tiêng tiếc nghe! Hụt hững một “Đế kinh”
Bước “muôn trùng” Ái Tử dựng Dinh
Đời nối đời, giang sơn nối dải
Mũi Cà Mau dài thêm mãi phù sa…
***
Đất nước bao la, gấm vóc sơn hà
Rồi cũng trải can qua dâu bể
Khí non sông lay gọi chí anh hùng
Không chễm chệ trên bệ ngọc thung dung
Không cúi đầu giặc ngoại xâm cỡi cổ
Thế là kinh đô đứng lên đánh đổ 6
Sự không thành! Bôn ngự đến đất Cùa
Tân Sở bão bùng! Khẩn dựng Đế kinh
Hàm Nghi phê chiếu - Hịch hùng binh 7
Khơi dậy sóng Cần Vương cứu nước
Ngàn cân sợi tóc! Toan từng bước
Hòn đá bực tức! Tôn Thất Thuyết chém đầu
Trút nỗi hận… thấm tiêu cay Tân Sở…
***
Hịch Cần Vương tưới tẩm những mạch nguồn
Bầu khí phách Thiện Thiên8 hừng hực lửa
Nhen nhóm đốt sục sôi lòng mở cuộc
Từ Tường Vân9 Lê Thế Vỹ chiêu dân
Lập làng mới: Tân Tường “căn cứ địa”10
Đá non Mai, nước sông Hiếu gươm mài
Gươm non nước quyết không tha đầu giặc
Buổi vận nước đang hồi trở trắc
Ôi! Dạ sắt lỡ cuộc với gan vàng
Cơ mật phản! Duy Tân sa lưới11
Những sĩ phu Cam Lộ gông cùm:
Lê Thế Vỹ, Lảnh binh Khóa Bảo12
Nhiều hội viên… Hồ Trọng Bá lâm nguy…
***
Nước mất! Sống nhục đáng ra gì
Khí núi sông đâu tách rời sông núi
Lời giặc dụ - mắt đui tai điếc
Ngai vàng bỏ! Lao đày một khiếp13
Nợ bốn phương khắc động chốn thân tàn
Sắt son thế! Nức lòng cả nước…
Dưới mồ cha vẳng gọi tiếng sông hồ
Giữa Thiện Thiên khí giang sơn chói lọi
Như sấm vang mạch nối mạch bao miền
Gom kết lại những vì sao nở rộ
“Tân Sở, Mai Sơn lưu vạn cổ
Hiếu Giang thử địa vọng thiên thu”14
Bản thân Nhà Tằm: một “mật khu”15
Lê Thế Tiết nối chân cha cứu nước:
Chính tâm chí sĩ nấu nung thành
Chính tâm chí sĩ nấu nung thành
Cởi áo từ quan bước nhẹ tênh
Đất Diễn chức quyền tao vị đắng16
Nhà Tằm cách mạng gợi mùi thanh
Ba sinh duyên nợ dốc lòng trả
Cái bã phù vân mẹ kiếp tranh
Trót nguyện dấn thân trang tuấn kiệt
Giá gương mình dựng mãi vang danh
Cờ hồng, ý Đảng lập chi bộ
Cam Lộ đầu tiên chốn sinh thành…17
Lòng son đúc khí già tôi thép
Dạ sắt gươm mài sủi giọt châu
Cùng một cung đàn Lê Thế Hiếu
Tờ đồng phím sắt vị Chơn Nhơn18
Ba lòng trận tuyến vang Đình Phúc19
Dũng mãnh kiên gan địch ớn gờm
Giặc nổi da gà nghe Tăng Phổ20
Chiến trường hổ xám lừng lẫy danh…
***
Nhớ buổi quân Xiêm - tràn lũ cướp21
Nơi này - Cam Lộ giặc phơi thây
Nam Lào thọc xuống mặt trận vỡ
Đường Chín hôi tanh máu quân thù
Điểm “năm bốn bốn”, “mắt thần” quét22
Đui choẹt, tan hoang pháo Bản Chùa
Đầu Mầu, Hồ Khế, Ba De vọng23
Cam Lộ son hồng sử chiến công
“Tân Sở - Cố - Kinh” hằng tỏa bóng
“Lâm thời thủ phủ” gióng cờ hồng
Đau thương nửa nước còn nô lệ
Giải phóng miền Nam đã thành công.
***
Sao mãi điều canh cánh bên lòng?
Gió Nam Lào xốc thổi cằn khô
Mùa gặt xong! Lúa chỉ ở đáy bồ
Ngày giáp hạt! Trái sim bồ, sim bói…
Chẳng biết?
Khí thiêng nào, mạch nguồn nào vẫy gọi?
Sóng vỗ gian truân! Biết đọan trường;
Cay cực nếm! Mài gươm đền nợ nước;
Đầu bạc! Đầu rơi! Đầu tiếp bước;
Những sĩ phu chung cật chung lòng;
Tụ nghĩa lớn! Đất nghèo - Cam Lộ…?24
Có lẽ:
Đất tình nghĩa mến nuôi lòng cách mạng
Nước trong veo tươi tắn những con người
Hồn sông Hiếu dõi theo lòng nhiệt huyết
Khí non Mai sáng quắc ghẹo anh tài
Cơ mưu lớn đưa dân an quốc thái
Đời sắt son vang mãi ngọn cờ hồng…
***
Đất nước thanh bình - lịch sử trong
Thời gian cảm thụ in châu ngọc
“Kết… vành” những vì sao dân tộc
Hạt tràng… dòng nến giữa thinh không
Sánh đôi dải lụa ngân hà chiếu
Đôi má thời gian… lấp lánh hồng.
P.Đ.Q
