Kính thưa bà còn chú bác!
Kính thưa quý khách gần xa!
Từ cổ chí kim, trong quá trình tiến hóa của chúng ta
Việc dùng bẫy sập, hầm chông, giáo mác cung tên, súng kíp súng trường, súng phát một, súng liên thanh … săn thú dữ bảo vệ tính mạng con người bảo vệ mùa màng rất là phổ biến.
Nhưng cách thức bằng tay không với những dụng cụ vô cùng đơn giản…
Bắt chúa sơn lâm phải quy hàng thì cả thế giới này chắc chỉ có ở Thuỷ Ba!
Đây là truyền thống kiên cường, mã thượng hào hoa
Của mảnh đất quê nghèo cần cù và dũng cảm!
Hôm nay tôi xin kể chuyện làng bắt cọp ở Thủy Ba
Bởi xã hội văn minh cháu con ngày càng dễ quên truyền thống ngày xưa, ngày xửa.
Nếu không kể, một khi cụ Nguyễn Đăng Hạp, người trong đội săn cọp cuối cùng của làng tuổi đã ngót một trăm thong thả quy tiên!
Thì những tay lưới sót, đinh ba, những ải, những rọ đơm hùm sẽ mai một dần rồi mờ phai trong ký ức!

Tranh minh họa Trương Đình Dung
Chuyện rằng:
Thuở xa xưa dân Thủy Ba sợ hổ vồ còn hơn sợ giặc
Bò trâu dê lợn đi nạp lễ miệng ông hùm, dân xót chẳng dám kêu!
Làng Thủy Ba bảo nhau chịu đựng đã nhiều, không có lẽ cam bề chịu chết
Trong cái khó ló cái khôn, muốn tồn tại phải cùng nhau đoàn kết!
Liền phân công nhau người đập chạc sót bện lưới, kẻ rèn mác, đinh ba
Người đi đẽo cọc lưới bằng lim, người đi tậu bộ thanh la
Khi gióng lên phải ba làng Thủy Ba Hạ, Thủy Ba Đông, Thủy ba Tây đều nghe rền vang chấp lệnh!
Thưa bà con!
Lòng dũng cảm của tráng đinh có thừa!
Dụng cụ săn hùm beo đã sẵn!
Nam phụ lão ấu của làng theo lệnh điểm:
Ầm vang trời hào khí Thủy Ba.
Lưới sót cao 5 mét, giăng ra
Độ dài đủ bao kín cả khu rừng nghi hổ núp.
Đinh tráng trong làng toàn những tay giỏi võ
Phát cành con, dồn cọc lưới ép dần
Cả làng hò la đuổi hổ về một góc rừng
Hòa với trống với chiêng, thỉnh thoảng đốt pháo đùng là tiếng “la hờ” của cả làng rền như sấm dậy!
Chúa sơn lâm dẫu uy danh lừng lẫy
Cũng kinh hồn bạt vía chín tầng mây
Hết lao bên Bắc lại luồn bên tây nhưng lưới sót, lưới người đã thành “thiên la địa võng”
Lao lên cao định vọt ra ngoài thì trai làng giương đinh ba đâm tới
Định xé ải chuồn ra thì lưới chắc quấn quanh
Sau gần một tuần la hò dồn ải, chúa sơn lâm mất ngủ mất ăn
Bị dồn đến bước đường cùng sức cũng dần suy kiệt
Làng bỏ cũi đơm hùm rồi lùa quyết liệt
Buộc chúa sơn lâm phải tìm cửa rọ chui vào
Đinh tráng xông lên khóa cũi rọ, lập hàng rào
Để mời dân làng và quan khách trong vùng
Đến tận mắt thấy cảnh chúa sơn lâm sa cơ bị làng Thủy Ba bắt sống!
Kính thưa bà con!
Tăm tiếng bắt cọp của làng Thủy Ba lan ra toàn xứ
Vang đến kinh kỳ Vua ngự giá châu phê:
Hễ có nơi mô cọp về quấy nhiễu dân lành
Vua hạ chiếu sức đinh tráng Thủy Ba ra tay hiệp sĩ
Cọp dữ thành tinh, cọp ba chân ác quỷ
Lần lượt bị diệt trừ, giúp vua tiếng an dân.
Nói thì êm, nhưng làm thì khó trăm phần
Bao tình huống xảy ra nằm ngoài dự kiến
Hổ về phá làng tâm tính cũng trời ơi, con chân ngắn, con chân dài, con thì lỳ đòn con hung dữ
Có những con bị vây cùng đường vẫn không chịu chui vào rọ
Buộc dân làng phải hạ sát bằng giáo mác, phóng lao
Còn những con vào cũi vẫn gầm gào thì sau khi triển lãm tại chổ cho quan viên xem thỏa thuê liền được khiêng vào Kinh đô dâng Vua ngự lãm.
Vua ban thưởng bạc tiền, khoản đãi và tuyên dương công trạng cả làng
Những chúa sơn lâm đã thúc thủ quy hàng vua tiếp nhận và đem nuôi trong chuồng Hổ quyền giác đấu!
Mỗi năm một lần vua mở đấu trường cho quân thần xem voi và hổ tranh hùng tử chiến.
Oai danh làng bắt cọp muôn thuở còn lưu!
Thưa bà con!
Chuyện chi tiết thì dài, đem kể hết còn lâu
Nên tôi xin tạm dừng tại đây để hồi sau phân giải.
Nhưng xin nhắc nhủ cháu con lời thân tình nhân ái
Giữ nét đặc trưng con người hào kiệt đất Thủy Ba:
Đoàn kết, yêu thương, thân sơ chi cũng một nhà
Thương người như thể thương thân, giữ đạo hiếu kiên cường thượng võ./.
T.P.T