Xuân Đài(1) hởi! Trời xanh nghe tiếng
Đất danh học sĩ tử đại khoa(1)
Đậu, ngô hấp sắn tính nhà
Thông minh đĩnh ngộ lan ra sân sình…
Cử nhân – hai mươi tuổi, tránh đinh
Phó bảng – hai lăm, đầu xanh mượt
Nhận: Tri phủ Truy viễn(3)
Ra Bắc – Bố chánh Bắc Ninh
Được triệu về Kinh
Giữ Tham tri Hình bộ
Tham tri lại Bộ = Kiêm Đô Sát Viện
Vào chức tuần Phủ Quảng Nam
Thăng tổng đốc An Tịnh(4)
Sung chức Phó toàn quyền Đại thần đàm phán
Lại ra Bắc giữ Tổng đốc Hà Ninh…
Nhậm chức chân còn ướt
Rõ dã tâm! Giặc xâm lược nước mình
Vào ngay việc cổ thành, xây lũy
Rắt kỷ cương – đoàn kết quân dân
Nhất tề sẵn sàng chiến đấu…
Vững thêm cơ số ngự thành
Ba lần dâng sớ viện binh
Ĩm lời! Tự Đức làm thinh
Dẫu vậy! Hoàng Diệu càng cương mình chuẩn chiến
Cùng các quan cắt máu uống thề(5)
Tử thủ Hà thành đến cuối…
Giắc áp sẵn ngoài thành
Cùng bốn con tàu chiến
Pháo trợ bốn trăm binh
Liền đưa tối hậu thư
Với ba điều yêu sách…(6)
Địch tấn công – Hoàng Diệu thủ thành
Dưới mưa đạn không hề nao núng
Vấp phải quân dân quyết chiến
Tổn thất nhiều, giặc phải lui binh…
Công thành đợt hai
Kho thuốc nổ bùng
Binh sĩ lao lung
Các quan tan loạn!
Bát máu uống thề! Giờ như nước lả
Bạc lòng người, bạc cả trời xanh!
Cắn ngón tay viết lời di biểu
Hoàng Diệu ơi! Xót dạ Hà thành…
Một triều đình rệu rã
Một thực dân hung đanh
Một lớp quan tham sanh
Môt cô thần quết tử…!
Hởi gian san! Thành quách bị sử
Một thân trung khôn giữ sơn hà
Tuẫn! Về thơm đất, sôi chính khí
Mãi ngàn sau hoa nở ngát lừng.
