Món ngon Quảng Trị đi muôn phương

Một ngày mùa đông cuối năm ngoái, Nguyễn Đức Nhật Thuận (sáng lập thương hiệu ẩm thực Cà Mèn) trở về quê hương để lãnh giải nhất cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Quảng Trị năm 2022.

Lần trở về quê hương này, Thuận đau đáu trong mình một ý tưởng về thay đổi slogan khi câu “Mang Quảng Trị vào phố” đã lỗi thời. Trong một góc nhỏ ở TP Đông Hà, Thuận cùng những người bạn bàn luận sôi nổi câu slogan mới toanh ra đời: “Cà Mèn - Mang Quảng Trị đi muôn phương”. Sự đổi thay bắt nguồn từ chuyện Cà Mèn không còn chỉ mang ẩm thực Quảng Trị vào Sài Gòn mà giờ đã “bay” bốn phương, trong đó điển hình là Nhật Bản và Hoa Kỳ.

Một ngày giữa tháng 5, Nguyễn Đức Nhật Thuận (32 tuổi) hẹn gặp chúng tôi tại “đại bản doanh” của Cà Mèn đặt ở khu phố ẩm thực Phan Xích Long (quận Phú Nhuận) nổi danh bậc nhất Sài Gòn. Trong không gian thơm phức hương vị ẩm thực quê nhà, Thuận nở nụ cười bắt đầu sẻ chia về hành trình khởi nghiệp của mình với một câu khẳng định: “Như một giấc mơ!”.

Không gian quê nhà gần gũi ở quán Cà Mèn tại Tp. Hồ Chí Minh

Với những ai đã theo dõi hành trình gian nan của chàng trai Quảng Trị này, để có được một không gian ẩm thực Quảng Trị giữa lòng Sài Gòn, có được món cháo bột đóng gói đi muôn phương như hiện nay thì đó là một giấc mơ có thật được hun đúc bởi tình yêu vô bờ với ẩm thực quê nhà.

Năm 2009, như những người con hiếu học miền cát trắng Quảng Trị vô Nam học đại học và ôm nỗi nhớ nhà da diết những ngày đầu xa quê. Những lúc bụng đói cồn cào, chàng sinh viên này thèm quay quắt một tô cháo bột cá tràu (cá lóc) quê hương nhưng vắng bóng người bán. Từ đó, Thuận nung nấu ý tưởng cỏn con là làm sao có được ẩm thực đậm chất Quảng Trị giữa Sài Gòn. Rời giảng đường đại học, trải qua hai năm làm việc tại một công ty xuất nhập khẩu, Thuận đã tích lũy được một khoản tiền nhỏ và kinh nghiệm để biến giấc mơ thành hiện thực. Vào năm 2015, anh từ bỏ công việc với mức lương gần 1.000 USD và sáng lập ra thương hiệu Cà Mèn. Năm 2015, Cà Mèn chính thức chào đời với 2 món: bánh ướt thịt heo và cháo bột.

Điều đặc biệt, triết lý của chàng trai này là mang những giá trị của quê hương vào phố mà mỗi bữa ăn đó phải “ngon như bữa cơm mẹ nấu”. Dù ai có mạnh mẽ cách mấy đi nữa thì khi ly hương, xa cha mẹ mà bỗng dưng bắt gặp lại giọng nói, hương vị của quê nhà của món ăn mẹ ta nêm nếm từ thuở ấu thơ thì chẳng ai mà không xao xuyến, chạnh lòng.

Nhật Thuận (bìa trái) giới thiệu ẩm thực Quảng Trị tại hội chợ ẩm thực quốc tế

Cái hay của ẩm thực là ở chỗ đó. Nó ngon chưa phải vì sơn hào hải vị mà đôi khi ngon chỉ vì ta thấy được quê hương, thấy được hình bóng mẹ ta trong hương vị dù rất đạm bạc. Cũng bởi thế mà rất nhiều người đã thừa nhận mỗi lần nhớ nhà là lại tìm đến Cà Mèn. Tìm đến quán để được nghe tiếng Quảng Trị, để được ăn món quê từ gà bóp lá chanh, cháo bột, bánh ướt, lòng xào nghệ, dưa quả… thơm nồng mùi ném, vừa cay, vừa trặm trịa mà món nào món nấy ngon “dức xương”.

Nhiều năm lăn lộn với món cháo bột cá tràu, Thuận thấm được những nhược điểm của món đặc sản này đó là khó có thể vươn xa nếu vẫn làm theo kiểu cũ là nấu sẵn - mang đi. Từ đó, chàng trai này đưa ra một ý tưởng rất táo bạo, đó là đóng gói bột, cá và sấy lá ném khô, làm sốt củ nén để đóng hộp mang đi. Khoảng thời gian đầu thị trường đón nhận tích cực nhưng vẫn lòi ra nhược điểm là các gói lớn, phải ăn một lúc 3-4 người. Do đó, Thuận tiếp tục cải tiến để cho ra gói cháo bột đủ cho một người ăn, chỉ cần nấu trong vài phút là có ngay một tô cháo bột thơm phức mùi ném, đậm đà vị cá tràu ướp và cay nồng vị tiêu. Không ngờ, lần cải tiến này mang lại hiệu quả, mang lại một bước ngoặt cho Cà Mèn cũng như món cháo bột cá tràu Quảng Trị. Từ Nam ra Bắc, cháo bột đóng gói hiện diện trong bữa ăn của không chỉ những gia đình Quảng Trị mà còn trở thành món ngon của những người yêu mến ẩm thực Quảng Trị. Lật tấm bản đồ hình chữ S, Thuận chấm những điểm đỏ ở nhiều tỉnh, thành, đó là nơi có sự xuất hiện đại lý phân phối chính thức của Cà Mèn.

Và vượt ra khỏi ranh giới hình chữ S này, Cà Mèn đã bước sang một chương mới khi xuất ngoại món cháo bột Quảng Trị, điểm dừng chân đầu tiên là xứ sở mặt trời mọc. Ban đầu, cộng đồng người Quảng Trị tại Nhật Bản biết đến Cà Mèn với những gói cháo bột tặng nhau vơi đi nỗi nhớ quê. Sau đó, Thuận đã tặng quà, tài trợ các chương trình, giải bóng đá… khiến thương hiệu quê nhà gần hơn với người Việt xứ người. Tháng 10-2022, 1.000 gói cháo bột đầu tiên đã “bay” sang Nhật bởi một nhà phân phối mang tên Cọng Rơm. Khi nhiều người đã ăn quen, nhà phân phối này đã nhập đến 3.000-4.000 gói cháo bột mỗi tháng.

Ẩm thực Quảng Trị với món cháo bột cá lóc Cà Mèn được bày bán tại Nhật

Anh Nguyễn Trung Anh (chủ quán Cọng Rơm) cho biết không chỉ người Quảng Trị mà rất nhiều du học sinh, lao động xa xứ ở các tỉnh khác cũng thử một lần rồi thèm luôn món cháo bột Quảng Trị. Điều đặc biệt, không chỉ người Việt mà không ít người Nhật cũng được giới thiệu đến món đặc sản này và cũng “ghiền” luôn món ăn lạ vị từ miền Trung đất Việt. Không chỉ kinh doanh, Trung Anh còn mang món ăn Quảng Trị và những món Việt này đến nấu cho những làng quê Nhật ở Osaka như một lời cảm ơn đất khách đã bao bọc những người Việt xa quê. “Món Nhật đi năm châu rồi, nhưng món Việt sang Nhật hiếm hoi lắm nên chúng tôi cũng muốn góp chút sức lực nhỏ bé của mình để có thêm nhiều người Nhật biết đến ẩm thực Việt, văn hóa Việt bằng những chương trình thiện nguyện như thế”, Trung Anh kể.

Một thực khách Nhật Bản thưởng thức đặc sản Quảng Trị cháo bột cá lóc trên đất Nhật

Hiện tại, một gói cháo bột tại Nhật đang được bán với giá 160.000 đồng. Tới bây giờ, một công ty chuyên phân phối thực phẩm trong siêu thị tại Nhật cũng đã hoàn tất khâu đàm phán để giữa tháng 6 này xuất khẩu Cà Mèn số lượng lớn sang Nhật, mở ra một cơ hội lớn tại thị trường hơn 125 triệu dân này.

Giữa mùa đông tuyết rơi trắng xóa trên đất Mỹ, một người thân của Nhật Thuận quay một chiếc clip cảnh những bông tuyết rơi bên ngoài ô cửa sổ và gửi cho Thuận dòng tin nhắn: “Em có thấy tuyết rơi không, bên ni chừ đang lạnh lắm, ước chi có tô cháo bột húp cho đã em hè”.

Chỉ chừng đó thôi mà khiến cho ông chủ Cà Mèn cứ suy nghĩ mãi vì cháo bột đóng gói đã ra đời nhưng thị trường Mỹ vẫn là giấc mơ xa vời. Đến tháng 6-2022, khi Cà Mèn nâng cấp gói cháo bột tiện lợi hơn, “giấc mơ Mỹ” gần hơn khi đã sẵn sàng để chào hàng xứ sở cờ hoa. Tại thời điểm đó, đã có những khách lẻ ở Mỹ liên hệ để mua hàng, nhưng ngặt một nỗi là phải bảo quản đông lạnh, nếu “bay” số lượng ít thì chi phí cao chót vót. Chỉ còn nước duy nhất là phải tìm cho được một đại lý ở Mỹ, giúp cho Cà Mèn phân phối hàng để bớt đi chi phí. Gần nửa năm trời gửi email đi khắp nơi, Cà Mèn đã nhận được phản hồi qua email đầu tiên từ chị Liên Phạm ở tiểu bang California, đây cũng là nơi có đông đảo người Việt sinh sống. Chị Liên là người Sài Gòn, sở hữu một siêu thị chuyên bán đặc sản quê nhà, dù chưa biết đến món ăn Quảng Trị nhưng do có nhiều người muốn đặt hàng nên bà chủ này đã liên hệ Cà Mèn lúc… 2h sáng. Đã nửa đêm nhưng Thuận “tỉnh như sáo”, say sưa giới thiệu món cháo bột và kết quả là chốt ngay 500 gói. Hành trình Cà Mèn đi Mỹ đánh dấu bằng cột mốc đáng nhớ này. “Lúc đó tôi sướng rân cả người, trời ơi giấc mơ đem món Quảng Trị đi Mỹ không ngờ lại thành hiện thực, và điều vui hơn là 500 gói chưa bay qua đến Mỹ mà bà con đã đặt sạch sành sanh”, Thuận kể.

Từ đó, chuyến hàng thứ hai, thứ ba… và đều đặn mỗi tuần cửa hàng này vẫn đều đặn nhập hàng qua Mỹ. Trong clip gởi về từ Mỹ, một nam khách hàng trẻ nói giọng miền Nam khi đến mua hàng đã phản hồi: “Lúc đầu tôi mua một gói ăn thử, ăn thấy ngon, sợi bột dai, miếng cá to và nấu rất là dễ, chỉ 3-5 phút là có ăn rồi nên tôi mua ăn sáng hoài”.

Một cột mốc nữa lại đến ngọt ngào với Nhật Thuận ngay ngày lễ tình nhân vừa rồi, đối tác của một chuỗi siêu thị ở Mỹ và Canada đã liên hệ đàm phán nhập hàng số lượng lớn. Sau một thời gian im lặng trong nỗi âu lo của Thuận, tin nhắn thông báo của đối tác đã khiến Thuận như vỡ òa khi đơn hàng đầu tiên 100 thùng với 5.000 gói đã chốt đi bằng đường biển và giao ngay trong vòng một tuần. Tiếp sau đó, một đại lý khác cũng gọi về, dù chưa biết đến món Quảng Trị nhưng do nhiều người đặt nên cũng mua 5.000 gói, giao hàng trong tháng 4 vừa qua.

Đặc biệt, vừa qua Cà Mèn mới ký hợp đồng trị giá 5-6 triệu đô với đối tác LNS International Corporation về việc phân phối độc quyền Cháo bột cá lóc Quảng Trị và các sản phẩm đóng gói của Cà Mèn tại thị trường Mỹ. Sau khi ký hợp đồng, Cà Mèn đã xuất chính ngạch 3 container với số lượng hơn 150.000 gói Cháo bột cá lóc đi Mỹ.

Sau khi ký hợp đồng, Cà Mèn đã xuất chính ngạch 3 container với số lượng hơn 150.000 gói Cháo bột cá lóc đi Mỹ.

• Nội dung: LÊ NGỌC HIỂN
• Hình Ảnh: Hà Anh - Cà Mèn
• Thiết kế: Nguyên Quý

Bài in trên Cửa Việt số chuyên đề 9 (3.2023)

Trang chủ

Văn hóa thời đại

Mới nhất

Hòn ngọc Bali giữa biển xanh

13 Giờ trước

Người Việt đi du lịch Bali, hầu như chỉ biết đến những bãi tắm xa

Tự do xanh quá, mênh mông quá

30/04/2024 lúc 04:11

Thơ ca không phải là ghi chép lại lịch sử nhưng lịch sử qua thơ mang một vẻ đẹp bất ngờ và độc đáo không thể hình dung hết. Tuy nhiên, để làm được điều đó, thi sĩ phải thực sự tài năng và có cơ hội tiếp cận được hiện thực lộng lẫy trong những thời khắc có một không hai của lịch sử. Hai mươi năm đánh trận trường kỳ, cả dân tộc không đêm nào ngủ được, cả dân tộc hành quân ra trận, cả dân tộc đội triệu tấn bom để hái mặt trời và có ngày Chiến thắng 30 tháng tư năm 1975, cũng là ngày mở ra cánh cửa hòa bình, thống nhất non sông cho đất nước.