|
N |
hà thơ Ngô Minh vừa cho ra đời tập thơ với tên gọi "Nắng mặn". Đây là tập thơ thứ chín của anh (ngoài hai tập phóng sự và tiểu luận). Bạn đọc không chỉ biết anh qua tư cách nhà thơ, nhà báo, nhà phê bình văn học mà còn nhà thơ viết cho thiếu nhi. Anh đã tỏ ra rất xuất sắc khi biết khai thác hợp lý "mảnh vườn" tưởng như dễ mà khó chơi này.
Ai trong đời cũng có một tuổi thơ, những năm tháng tuổi thơ thường để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn mỗi người. Tuổi thơ kết dọng trong mỗi chúng ta một quá khứ nguyên vẹn, chỉ cần một phép nhiệm màu nào đó thôi là thơ ấu của mỗi chúng ta từ chỗ sâu kín, xa xăm, mơ hồ hiển hiện. Nhà thơ Ngô Minh đã giúp chúng ta làm điều đó. Qua "Nắng mặn" tuổi thơ sáng lên, sinh động, lung linh đủ sắc màu. Trong cái thế giới bồng bềnh, mơ mộng của tuổi thơ ta bắt gặp những tình cảm ấm cúng trong mái ấm của gia đình: Ba là một/ Mẹ là hai/ Em là ba/ Thành một nhà. (Đếm đến ba). Là hình ảnh của người mẹ âm thầm lặng lẽ, chăm chút cho ta từng ngày, từng bữa cơm, tấm áo đã theo suốt ta trong cuộc đời: Cơm nóng mẹ xới/ Mẹ thổi phù phù/ bé lười ăn lắm/ mẹ bón từng thìa/ ... No rồi bé ngủ/ mẹ vội đi làm/ bé ơi có biết/ mẹ chẳng kịp ăn/ (Mẹ). Hay: Mẹ ngồi tay thoăn thoắt/ Đan áo rét cho con/ Trưa mùa thu con ngủ/ Sợi len xây bóng tròn. (Tấm áo cho con). Là hình ảnh của người cha như núi Thái Sơn, chỗ dựa vững chắc cho ta trong đời: Ba ngồi con vịn/ con trèo lên vai/ ba như giàn giáo/ con là thợ xây (Khi con tập đi). Hình ảnh của bà nội rất đỗi quen thuộc, nét mặt in hình thời gian được khắc họa rất sâu sắc, đầy ấn tượng trong sự nâng niu, trân trọng: Nội con lưng còng/ Cát trắng phơ mái tóc/ Sóng lằn nhàu gương mặt/ Chỉ đôi mắt nheo cười (Nội của em).
Đồng cản với con trẻ, với tài quan sát của mình, những câu chuyện, những sự vật xung quanh rất đỗi bình thường: trăng, sao, mặt trời, biển, sóng, sông, nước... nhà thơ Ngô Minh đã thổi vào đấy những ý tưởng mới lạ, triết lý, thấm đẫm cái nhìn nhân văn sâu sắc, đưa ta về thế giới trong sáng, vô tư, đầy mộng mơ, khao khát và giàu trí tưởng tượng: Quê sao cũng có núi/ có xanh biếc dòng sông (Quê sao). Em chưa lên với rừng/ nhưng rừng ơi em biết/ cây nắm chặt tay nhau/ như bạn bè cùng lớp (Với rừng). Hay: Đồi cây mây đơm hoa/ khăn mây quàng vai núi/ bóng của người xe sợi/ là vầng mây tháng ba (Mây).
Tuổi thơ chúng ta thật hạnh phúc khi có những mùa trăng sáng. Trăng ngời ngời rót bạc xuống nhân gian vì thế mà cỗ thu cứ xuất hiện. Cỗ thu dù mặn hay ngọt cũng là thú vui hưởng ứng của thiên nhiên, trời đất, vũ trụ, của con người dù người đó là ai. Đối với Ngô Minh cũng không loại trừ điều đó, anh đồng cảm, chia xẻ cùng con trẻ: Mùa thu cho con/ ông trăng trái bưởi/ vì em ba mẹ/cũng thành trẻ con (Tùng rinh rinh).
Qua "Nắng mặn" ra bắt gặp tuổi thơ của ta với bao câu hỏi ngộ nghĩnh, thắc mắc với những điều chưa khám phá xung quanh, bao tưởng tượng trước những điều kỳ diệu của cuộc sống, của thiên nhiên ban tặng: Bé khóc có nội dỗ dành/ Nội ôm vào lòng ru hát/ Có kẹo ngày đông/ Có cà rem ngày hè/ Trời khóc thế kia/ Ai dỗ?...(Trời khóc), hay dí dỏm đáng yêu: Ngó mặt trời/ hắt xì hơi/ nhăn cái mặt/ thật tức cười (Gửi mặt trời).
Tuổi thơ của Ngô Minh đã lớn lên trong những câu ru đầy nước mắt của người mẹ. Vì thế hành trình thơ của anh không chỉ là chặng đường đơn giản. Từ chú bé nghịch cát, học lên cấp ba, tốt nghiệp đại học Thương mại rồi lên Trường Sơn thành anh bộ đội giải phóng, rồi về Huế làm công chức, làm báo, làm văn mà tuổi thơ của anh còn chứa một lý lịch buồn thảm khác. Đó là hình ảnh của ba mẹ, anh chị em ruột, những số phận hẩm hiu, bất hạnh trong cuộc đời. Đó chính là nỗi nhớ thương da diết, đau đáu trong tim thôi thúc khiến anh không thể không cầm bút. Có lẽ vì thế mà nhà thơ đã tự bạch: "Đối với riêng tôi, thơ không phải là tiếng reo vui hớn hở hay bức tranh rực rỡ sắc màu mà thơ là tiếng gọi u uất đồng vọng của trái tim đau, của những hoài niệm khắc khoải mà cuộc đời mình mang vác". (Tự ghi chú về thơ – Ngô Minh) – Cửa Việt số 56).
Vâng, chính những hoài niệm mà cuộc đời mình phải mang vác: Bài thơ này của con/ ba là người chép lại/ ba mãi là trời xanh/ vầng trăng con sáng mãi (Bài thơ chép hộ con). Biết cảm ơn cuộc đời, cảm ơn những người xung quanh mình, phải có tình yêu thương giữa con người và con người, anh đã dặn con: Lớn lên con đọc mà ghi nhớ/ Đời ơn nghĩa lắm sống cho nhau (Mẹ vào bệnh viện). Và biết nỗi vất vả của ba mẹ để dành cho ta cuộc sống hạnh phúc: Con hôn má nắng của ba/ Con hôn má nắng của mẹ/ Những chiếc má nắng/ mặn như biển (Nắng mặn).
Gấp tờ cuối cùng tập thơ "Nắng mặn" trong ta như còn văng vẳng những bài hát đồng dao một thời thơ dại những bài hát đồng dao về cái cò, cái vạc, ông trăng, mặt trời,... những bài hát đồng dao của thế giới tuổi thơ trong khi hiện nay ở nông thôn và thành thị trong các nhà trẻ hay mẫu giáo những bài hát đồng dao dạy trẻ gần như quên hẳn. Có thể gọi "Nắng mặn" là chiếc nôi đưa trẻ về tuổi thơ - nuôi dạy trẻ thành người. Chất đời chất sống bộn bề đã được Ngô Minh gọt rũa đưa vào tập tạo nên sự hấp dẫn, gần gũi. Những câu chữ được tác giả lựa chọn, trau chuốt chứa đầy tình và ý. Tác giả đã tự đặt mình vào chỗ trẻ, tự mình trẻ lại, đánh giá cuộc sống từ góc độ tuổi thơ. Vì thế, "Nắng mặn" không những chiếm được sự yêu thích của trẻ con mà cả của người lớn.
"Nắng mặn" – Cuộc hành trình trở về tuổi thơ. Ở đó chứa đựng một phần tuổi thơ của chính tác giả, một phần tuổi thơ của chúng ta và một phần tuổi thơ của các em nhỏ hôm nay.
T.L
