C |
uộc triển lãm Mỹ thuật ứng dụng của hai tác giả Lê Hữu Nam và Hồ Thanh Thọ vừa diễn ra ở Quảng Trị. Đây là hai hoạ sĩ trẻ đầy nhiệt huyết, say mê sáng tạo bởi một phương pháp biểu hiện mạch lạc, rất tự nhiên, khai thác nghệ thuật quảng bá đến tận cùng.
Hai tác giả đã tập trung quanh sự chuyển dịch về các biểu lộ cá nhân. Nếu người thưởng ngoạn có thể đồng hoá được với kinh nghiệm mà tác phẩm mỹ thuật ứng dụng đem lại trước mắt họ thì ở đó giá trị được tăng thêm, công chúng và hoạ sĩ cùng chia sẻ sự cảm thông chung. Đồng thời hình như lại xuất hiện sự trở về đồ hoạ ứng dụng có hình thể, trả lại với hình ảnh, quay về với con người và các hình thái khác nhau. Các tác phẩm Mỹ thuật ứng dụng mà hai tác giả Lê Hữu Nam và Hồ Thanh Thọ triển lãm lần đầu tiên tại Quảng Trị như là một mong muốn đặt nền tảng cho các triển lãm Mỹ thuật ứng dụng về sau ở Quảng Trị. Triển lãm có sự khác biệt về mặt trình bày cũng như thách thức tìm kiếm một chân trời rộng mở với các hình thức thể hiện phong phú hơn.
Tác phẩm Mỹ thuật ứng dụng tiếp tục có vai trò quan trọng trong sự diễn tả cảm xúc, vì vậy tính trừu tượng phối hợp với các yếu tố, hình thể đôi khi đem lại tín hiệu thẩm mỹ rõ rệt, có hai chiều hướng khác nhau nhằm giới thiệu, quảng bá về một đề tài nào đó của đời sống con người. Hình ảnh của một công ty, một doanh nghiệp, hoặc biểu tượng sự sáng tạo của một đơn vị chủ thể nào đó vẫn còn là chủ đề chính trong triển lãm này. Hiển nhiên việc sáng tạo dựa trên các biểu tượng gắn với tính đặc thù của một đối tượng muốn thể hiện, được xem như muốn chối bỏ lối tạo hình truyền thống để mang lại một phương thức truyền đạt thông tin khác thường hoặc vay mượn từ ẩn số di sản. Các tác phẩm mỹ thuật ứng dụng của Nam và Thọ triển khai sự diễn tả cá biệt và tự do trong cách nhìn, đôi khi sự tự do còn vụng về ở một số tác phẩm như là sự phản ứng chống lại trào lưu trí thức hoá nghệ thuật thị trường, nhất là vào giai đoạn mỹ thuật ứng dụng hội nhập đa dạng như hiện nay.
Lê Hữu Nam diễn tả các chủ đề mang nhiều gợi ý về thị giác, phối hợp hướng dẫn giữa ý thức và vô thức. Có thể thấy rõ ở nhóm tác phẩm Poster giới thiệu, quảng bá dự án Sài Gòn, quảng bá du lịch Huế. Trong xã hội tiêu thụ đầy cạnh tranh như ngày nay, hình thức bên ngoài của một chủ thể thực sự là yếu tố quan trọng. Thiết kế tạo mẫu, đồ hoạ vi tính, đồ hoạ ứng dụng luôn gắn liền với cuộc sống. Mọi sinh hoạt trong cuộc sống diễn ra xung quanh ta từ các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hoá, chính trị, y tế... luôn có sự góp mặt của đồ hoạ ứng dụng. Mỗi ấn phẩm đồ hoạ có mặt trong cuộc sống đều để lại dấu ấn thẩm mỹ và tư duy sáng tạo của họa sĩ đồ hoạ (Designer), góp phần làm sinh động đời sống xã hội trong xu thế hiện nay. Tuy nhiên, không phải mọi sản phẩm đồ hoạ đều phục vụ cho mục đích thương mại, vẫn có những tác phẩm sử dụng cho các mục đích xã hội và nghệ thuật, các tác phẩm Poster của Nam là một ví dụ.
Hồ Thanh Thọ khác Lê Hữu Nam ở chỗ cách nhìn như là sự diễn dịch biểu cảm của kinh nghiệm. Các tác phẩm của Thọ có cách truyền đạt trực tiếp, chắc chắn, vừa gây ngạc nhiên và an ủi ở cách đặt vấn đề. Trong tác phẩn bộ ba Poster về Câu lạc bộ Diều Huế, Thọ kiên trì với ưu thế song hành từ ngôn ngữ biểu hiện đến các hình ảnh liên đới, gợi chủ đề để suy nghĩ. Dựa vào cái nhìn về không gian và mặt phẳng, trong đó hình thể được tạo dựng bởi một cánh diều lạ mắt đang chuyển động. Ở các tác phẩm khác của Thọ như thiết kế tạo dáng (Industrial Design) lồng đèn Thành cổ toát lên sự cân bằng, hài hoà, hình khối, màu sắc, nội dung. Không những thế nó còn là thứ ngôn ngữ ẩn chứa nhiều biểu tượng, văn hoá và quan điểm sống. Cách nhìn này gây chú ý bởi sự phối hợp hình khối và tính đồng nhất cho khả năng tưởng tượng.
Nam và Thọ cũng như những hoạ sĩ khác dấn thân tìm kiếm sự sáng tạo trong địa hạt không có gì là vững chắc, ổn định cả. Họ đang tìm một con đường mới, nhọc nhằn khám phá và diễn dịch các khía cạnh của một sắc thái chủ thể và sự quan tâm nghệ thuật hiện đại.
Cuộc phiêu lưu nào cũng để lại dấu ấn nhất định, sự tưởng tượng có tính an ủi và hiệu quả biết bao nếu chúng ta chấp nhận sự nghiệt ngã của nghệ thuật là không ngừng đổi mới.
T.H.T