|
G |
io Linh là một huyện nằm ở phí Bắc của tỉnh Quảng Trị, toàn huyện có 19 xã, 2 thị trấn, với diện tích đất tự nhiên 48.000 ha và dân số 76.000 người.
Từ xa xưa là một vùng đất của Bộ Việt Thường, là một trong 15 Bộ của nước Văn Lang. Trải qua nhiều thế hệ, nhân dân Gio Linh vốn có nền văn hiến lâu đời, lại có truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất, chống giặc ngoại xâm, cần cù sáng tạo trong lao động sản xuất xây dựng quê hương.
Gio Linh có cấu tạo địa hình cao, dốc từ Tây sang Đông, nên thường chịu cảnh “chưa mưa đã úng, chưa nắng đã hạn”. Có năm hạn kéo dài từ đầu đến cuối vụ, lũ lụt bão tố thường xuyên xảy ra, lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề đã làm cho hệ sinh thái mất cân bằng và môi sinh bị cạn kiệt. Để bù lại, thiên nhiên đã ưu ái dành cho mảnh đất này nhiều phong cảnh hữu tình, hoành tráng. Đứng ở Dốc Miếu nhìn về phía Tây là ngọn núi Tứ Linh cao chót vót, quanh năm sắc màu xanh lơ. Xa xa là động Cồn Tiên nơi có tục truyền các ông Tiên chán cảnh thượng giới xuống trần gian ngồi chơi cờ ngắm cảnh. Tiếp đến là vùng Bái Trời làng mạc trù phú, nhìn sang phía Tây Bắc là ngọn núi Linh Sơn tròn trịa như hình con voi. Phía Bắc, con sông Bến Hải trong xanh như con Rồng uốn khúc hiền hoà giữa hai đồng lúa xanh bát ngát. Phía Đông nhấp nhô những động cát trắng phau, kéo dài từ Cát Sơn đến Cửa Việt, vào ngày đẹp trời đứng trên bãi biển Cửa Việt nhìn ra khơi xa, biển và trời như hoà quyện với nhau thành một màu xanh thắm.
Chính từ mảnh đất này bao đời nay tàng ẩn một kho tàng văn hoá dân gian, dân vũ đáng kể như ca dao, hò vè, chèo cạn, múa đăng hèo, múa đồng náp, hội đánh đu ở Lan Đình, Nhĩ Trung; hội cướp cù ở Cẩm Phổ, An Mỹ. Là địa bàn thường xuyên diễn ra những đêm hò giã gạo dưới trăng thanh rạo rực ân tình, đậm đà tình cảm quê hương, tinh thần lạc quan yêu đời, yêu người, tình yêu đôi lứa. Những câu hò giọng hát đã góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hoá của vùng đất, chứa đựng vẻ đẹp tâm hồn của con người trong đấu tranh giai cấp, đấu tranh giải phóng dân tộc, trong lao động sáng tạo của quê hương Gio Linh anh hùng.
Tự hào về một miền quê vốn giàu truyền thống, là nơi có nhiều di sản văn hoá vật thể và phi vật thể có giá trị, bao gồm: di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích danh thắng và văn hoá được phân bố đều khắp các địa bàn trong huyện. Toàn huyện hiện có 59 di tích văn hoá và danh lam thắng cảnh được xếp hạng cấp Tỉnh và cấp Quốc gia. Trong đó 7 di tích lịch sử văn hoá và danh thắng được xếp hạng cấp quốc gia: Căn cứ Dốc Miếu- Cồn Tiên; Cầu Treo- Bến Tắt; Đình Hà Thượng; Chùa Bảo Đông và bia mộ danh nhân Trần Đình Ân; Địa điểm vụ thảm sát làng Tân Minh; Hệ thống khai thác nước và dẫn thuỷ cổ Gio An; Đôi bờ Hiền Lương.
Sau 35 năm hàn gắn vết thương chiến tranh, bây giờ đi trên những con đường rộng dài thẳng tắp, nối liền từ Cửa Việt- Cửa Tùng, từ Cồn Tiên- Dốc Miếu, từ Gio Hải, Gio Việt đến Linh Thượng, Vĩnh Trường, dưới những vườn cao su ngút ngàn và những đồng lúa xanh tươi trĩu hạt, người dân Gio Linh càng thấm thía hơn nỗi đau chia cắt, sự hy sinh mất mát của bao thế hệ để có ngày hôm nay. Điều này càng thể hiện rõ hơn khí phách, bản lĩnh và ý chí vươn lên vượt qua đói nghèo lạc hậu để xây dựng quê hương no ấm, giàu đẹp.
Trong bước đường xây dựng cuộc sống mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện nhà đã kết hợp chặt chẽ giữa hai nhiệm vụ: phát triển kinh tế và xây dựng đời sống văn hoá tinh thần. Đặc biệt đã hưởng ứng tích cực và có hiệu qủa cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá. Đến nay, toàn huyện đã có: 125/125 làng, bản, khu phố tổ chức phát động xây dựng đơn vị văn hoá. 46/48 cơ quan tổ chức phát động xây dựng đơn vị văn hoá (đạt 95,8%). 66/66 đơn vị trường học tổ chức phát động xây dựng đơn vị văn hoá. Kết quả có 54/125 làng, bản, khu phố; 33/46 cơ quan và 57/66 đơn vị trường học đã được công nhận đạt danh hiệu đơn vị văn hoá. Trong đó có 14 làng, 2 cơ quan và 4 đơn vị trường học được công nhận đạt danh hiệu đơn vị văn hoá cấp tỉnh. 7.036/16.000 hộ gia đình được công nhận đạt tiêu chí gia đình văn hoá. Đặc biệt, có 3 xã Gio Phong, Trung Giang, Gio Hoà có 100% làng đã được công nhận đạt danh hiệu đơn vị văn hoá.
Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” đã thực sự mang lại hiệu quả tốt đẹp trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đã hình thành được những nếp sống văn hoá tốt đẹp, thấm đậm tình làng nghĩa xóm, tình cảm đồng chí, đồng nghiệp, quan hệ gia đình, bạn bè. Những tập tục lạc hậu và tệ nạn xã hội từng bước được đẩy lùi, nếp sống văn hoá mới trong việc cưới, việc tang có nhiều tiến bộ. Tính chủ động sáng tạo, tích cực tự giác của nhân dân trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ngày càng được phát huy, dân chủ kỷ cương trên các lĩnh vực của đời sống xã hội được mở rộng. Việc giữ gìn phát huy bản sắc văn hoá dân tộc được chú trọng, các di tích lịch sử văn hoá và danh lam thắng cảnh được quản lý, tôn tạo và nâng cấp đáp ứng yêu cầu giáo dục truyền thống cho mọi tầng lớp nhân dân, nhất là đối với thanh thiếu niên. Thư viện trung tâm huyện được xây dựng khang trang, với gần 6.500 bản sách, 15 loại báo và tạp chí, 100% đơn vị trường học trên địa bàn huyện có thư viện đạt chuẩn, 5 xã có tủ sách. Phong trào văn hoá văn nghệ, TDTT phát triển sâu rộng và đều khắp thu hút mọi tầng lớp nhân dân tham gia. Đặc biệt, các môn thể thao truyền thống được khôi phục giữ gìn và phát huy như: hội cướp cù, hội đu, hội đua thuyền v.v… Nhiều câu lạc bộ văn nghệ, TDTT được thành lập và hoạt động có nề nếp và đạt hiệu quả cao như Câu lạc bộ thơ, cờ tướng, võ thuật karatedo… Với phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm, bằng nguồn vốn của dự án “Chia sẻ”, bằng nguồn ngân sách địa phương và sự đóng góp của nhân dân, nhờ đó, đến nay đã xây dựng được 14 nhà văn hoá xã, 77 nhà văn hoá thôn, bản, khu phố với đầy đủ bàn ghế và trang thiết bị âm thanh loa máy, phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt của mọi tầng lớp nhân dân Ước tính nguồn kinh phí đầu tư xây dựng các thiết chế văn hoá gần 20 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp 2 tỷ đồng.
Phong trào giáo dục, khuyến học khuyến tài phát triển khá toàn diện và vững chắc, huyện đạt chuẩn về phổ cập tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập THCS. Phong trào xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia phát triển mạnh mẽ, nối tiếp trường mầm non Hoạ My, đơn vị đầu tiên của tỉnh Quảng Trị được công nhận đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2002-2005, đến nay đã có thêm 3 trường Mầm non và 18 trường tiểu học, 5 trường THCS được công nhận đạt chuẩn quốc gia. Mạng lưới y tế phát triển đến tận thôn bản, các phong trào, các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ nhân dân hoạt động có hiệu quả, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng giảm. Các chương trình mục tiêu DS- KHHGĐ được triển khai đều khắp. Đến nay đã thành lập được 38 Câu lạc bộ, 11 làng, 1 khu phố ký cam kết xây dựng mô hình làng không sinh con thứ 3. Phong trào đền ơn đáp nghĩa luôn được các cấp uỷ, chính quyền và toàn thể nhân dân quan tâm thực hiện tích cực. Tất cả các nghĩa trang liệt sĩ từ huyện đến xã đều được đầu tư xây dựng khang trang sạch đẹp. Chương trình điện, đường, trường, trạm đã góp phần làm cho bộ mặt của mỗi làng quê thực sự đổi sắc thay da.
Có thể khẳng định sau gần 10 năm hưởng ứng và thực hiện phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá, bức tranh toàn cảnh của nền kinh tế, xã hội huyện Gio Linh có bước phát triển vượt bậc. Sản xuất nông nghiệp đạt được những kết quả quan trọng, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm 10- 12%. Cơ sở hạ tầng kinh tế ngày càng được đầu tư xây dựng theo hướng CNH, HĐH: có 99% số hộ được sử dụng điện lưới Quốc gia, hệ thống giao thông nội huyện, nội thị, liên xã được sửa chữa, nâng cấp và xây dựng mới đã mở ra nhiều hứa hẹn cho việc khai thác các tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế- văn hoá của các vùng. Nhiều mô hình trong sản xuất, kinh doanh, nuôi trồng chế biến thuỷ sản phát triển có hiệu quả, góp phần đáng kể vào việc giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện, nhiều làng có đời sống khá giàu và cảnh quan môi trường đẹp như: Xuân Long (Trung Hải), Quang Thượng, Quang Hạ (Gio Quang), Nam Đông (Gio Sơn), Kinh Môn, Giang Xuân Hải (Trung Sơn), Lễ Môn (Gio Phong), Đồng Hoà, Đại Tâm (Gio Hoà)…
Vào những ngày đầu xuân Đinh Hợi 2007, trong không khí ngập tràn niềm vui chào mừng 35 năm ngày quê hương giải phóng, các tầng lớp nhân dân toàn huyện quyết tâm phấn đấu, tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, làm cho phong trào phát triển sâu rộng, đồng đều, thực chất và bền vững, tạo chuyển biến cơ bản trong việc thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng môi trường văn hoá, tư tưởng đạo đức lối sống lành mạnh, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, xây dựng các thiết chế văn hoá, TDTT, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, làm động lực thúc đẩy thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội trong giai đoạn 2006- 2010 và những năm tiếp theo.
T.H
