|
X |
ã đội trưởng Nguyễn Mễ đang ngồi đó. Vóc dáng khắc khổ và cái bệnh gout kinh niên đang làm ông già đi trước tuổi 70 của mình. Nhưng cái chân chất quê mùa của người cựu chiến binh thì vẫn tươi rói, vẹn nguyên những năm tháng gian khổ của chiến tranh, đầy khí phách của người lính năm xưa. Ông Mễ nhớ lại...
... Dạo đó là tháng 5 năm 1968, sau tết Mậu Thân cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ đi vào giai đoạn ác liệt nhất. Xã Vĩnh Quang bị giặc Mỹ hủy diệt nặng nề. Quê hương ông thành một vành đất đỏ, loang lỗ hố bom đạn pháo của địch. Kể sao hết những mất mát, hy sinh mà con người phải chịu đựng. Không ngày nào bom trên trời không trút xuống, đại bác từ Cồn Tiên, Dốc Miếu bắn ra. Tàu chiến Mỹ thì liên tục áp sát vùng biển Vĩnh Quang, Vĩnh Thái, Vĩnh Thạch chặn đường tiếp tế của quân dân trực dân Vĩnh Linh cho Đảo Cồn Cỏ.
Là xã đội trưởng dân quân trực chiến xã Vĩnh Quang, Mễ nổi tiếng là một cán bộ dũng cảm, lì lợm. Ở đâu có bom đạn là ở đó có ông. Ngày đêm chứng kiến giặc Mỹ gây tội ác trên quê hương, Mễ như có muối xát. Cách nào diệt được tàu địch mà khỏi bị máy bay trinh thám OV.10A phát hiện. Dùng DKZ đánh tàu thì khoảng cách khá xa? Nhiều đêm Mễ thao thức không chợp mắt. Đang đêm, từ gốc hầm chỉ huy, Nguyễn Mễ bật dậy, ông kéo Hồ Đề, Nguyễn Hược, Lê Nghị vào ngồi cạnh, chỉ vào quyển sổ đánh dấu tọa độ vùng biển, tàu chiến Mỹ thường hoạt động, ông quả quyết:
- Phải dùng vũ khí tiếp cận tàu địch để diệt chúng theo cách đánh của bộ đội Hải quân 1A ở Cửa Việt thôi.
Một thoáng suy tư, Đề gật đầu:
- Ý tưởng táo bạo đó, nhưng lấy đâu ra thủy lôi loại vũ khí kỹ thuật hiện đại ấy, rồi việc tiếp cận tàu địch, độ sâu của làn nước để thuỷ lôi dễ kích nổ?
Biết tâm trạng của đồng đội, Mễ mĩm cười:
- Ta với 1A là đơn vị kết nghĩa. Phải nhờ bạn thôi. Họ có khí tài kỹ thuật, cả kinh nghiệm đánh địch nữa!
Ý kiến của xã đội trưởng Nguyễn Mễ nhanh chóng được anh em đồng tình và được đồng chí Trần Tình khu đội trưởng Vĩnh Linh chấp nhận. Buổi làm việc đối với đơn vị 1A được diễn ra suôn sẽ. Bạn giúp trang bị khí tài và phương pháp lắp ráp vũ khí, kinh nghiệm, kỹ thuật đánh tàu. Nhưng rồi kế hoạch được triển khai không như ý muốn. Chuyến ra quân lần đầu đã bị tổn thất. Kíp lắp khí tài của đồng chí Hược, Nghị, Đề và một chiến sỹ Hải quân do sơ suất thuỷ lôi phát nổ, 4 chiến sỹ hy sinh.
Đang họp ở khu đội, nghe tin Mễ lặng đi, ruột gan ông như đau thắt. Trở về đơn vị mai táng xong cho đồng đội, Mễ triệu tập họp rút kinh nghiệm. Lần này Mễ báo cáo với đơn vị Đảng uỷ xin trực tiếp đi chiến đấu. Kế hoạch được chuẩn bị chu đáo và kỹ càng hơn. Tiểu đội ông phụ trách có thêm hai chiến sỹ là Hồ Phòng, Trần Chơ.
Đêm ấy từ bến đò A Cửa Tùng, hai quả thuỷ lôi có trọng lượng 1000kg được chuyển sát mạn thuyền lắp kíp nổ rồi xuất bến. Chiếc thuyền chậm rãi lướt đi trong đêm, dưới ánh sáng chập chờn của những ngọn pháo sáng phía Hoà Lý. Hơn ba giờ đồng hồ ngâm mình dưới nước, tổ chiến đấu dắt thuỷ lôi đến nơi mai phục toạ độ đã được xác định.
Một đêm..., rồi hai đêm trôi qua. Tàu chiến Mỹ vẫn lãng vãng ngoài khơi. Cả tiểu đội nóng lòng chờ đợi. Chập tối ngày 25/08/1968, tổ trực ban phát hiện tiếng rì rầm của tàu chiến. Tiếng máy tàu nghe mỗi ngày mỗi gần, có cả đèn pha chiếu ở mũi tàu. Đạn cối và đạn 14,5 ly ở tàu bắn như mưa vào bờ. Đúng hai giờ từ toạ độ X, một luồng lửa loé lên ở thân tàu và một tiếng nổ to vang trong đêm.
Từ đài quan sát, Hồ Phòng reo lên:
- Thuỷ lôi đã nổ, tàu chiến Mỹ bị đánh trúng rồi!
Tin được báo về Ban chấp hành xã đội. Nguyễn Văn Mễ phấn khởi ra mặt, nhưng ông vẫn bán tính bán nghi. Mãi 7 giờ sáng điện từ đài quan sát của bộ đội 1A báo về: Một tàu chiến Mỹ bị thuỷ lôi đánh chìm tại vĩ độ 16,80, kinh độ 107,40. Bên Cát Sơn đơn vị bạn báo cáo là có một số phao bơi, tư trang dạt từ biển dạt vào. Thế là rõ.
Hôm sau, vào lúc 22 giờ ngày 26/08/1968 lại một tàu chiến khác của Mỹ-nguỵ vấp thuỷ lôi nổ trúng. Tin vui dồn dập báo về, tiểu đội đóng tàu nhận từ đồng chí Bí thư Đảng ủy và đồng đội những cái bắt tay mừng chiến thắng. Hầm xã đội, lương khô, thịt hộp được dọn ra mừng chiến công lần đầu tiên dân quân Vĩnh Quang tiêu diệt tàu chiến Mỹ trên vùng biển quê hương. Từ đó tàu chiến Mỹ không dám tiến gần bờ nữa. Đường ra đảo được khai thông, việc tiếp tế lương thực, đạn dược cho bộ đội ít bị phong toả hơn.
Thành tích đánh chìm hai tàu chiến Mỹ, Tiểu đội chiến đấu của xã đội được Chủ tịch nước tặng Huân chương chiến công hạng 2, cá nhân xã đội trưởng Nguyễn Mễ được tặng Huân chương hạng 3.
Ngồi cạnh tôi, ông Hồ Ngọc Thiển nguyên bí thư Đảng uỷ xã Vĩnh Quang giờ mới tâm sự. Ông nói trong tiếc nuối:
- Sau thắng lợi của tiểu đội đánh tàu, Đảng uỷ và Ban chấp hành xã đội có một phương án táo bạo hơn. Dùng thuyền lớn đưa thuỷ lôi ra khơi để đánh tuần dương hạm Mỹ. Phương án tác chiến được bàn bạc kỹ với hai đơn vị Hải quân. Khi kế hoạch được chuẩn bị triển khai vào cuối năm 1968 thì thắng lợi của ta trên bàn đàm phán buộc Mỹ hạn chế đánh phá miền Bắc. Tàu chiến Mỹ lui sâu về vùng biển Nam Cửa Việt. Nếu không có gì thay đổi thì không biết chuyện gì sẽ xảy ra với tuần dương hạm Mỹ lúc bấy giờ...? Hồ Ngọc Thiển thẩn thờ nuối tiếc...
Chiến tranh đã lùi xa. Tiểu đội đánh chìm tàu chiến Mỹ ngày ấy mỗi người đều trở về với cuộc sống đời thường. Trong số họ, Nguyễn Mễ là người may mắn hơn. Vợ chồng ông đều là thương binh nhưng nhờ tháo vát làm ăn, Mễ đã có một cơ ngơi khang trang với đầy đủ tiện nghi. Các con ông biết lặn lội trên thương trường nên thuộc loại giàu có của xã. Hồ Phòng và Trần Chơ không được thế. Là người lính trở về, các ông phải vất vã trong trận mạc đời thường. Nhưng cuộc đời không như mong muốn của họ. Với Phòng do vết thương trong chiến tranh nên mắt ông ngày một mờ đi. Chân bị sức ép của bom nên sức khoẻ ngày một kém. Đã một lần đi giám định thương tật nhưng cả hai ông chỉ được xếp thương tật dưới 20%. Thiếu sức lao động, cuộc sống gia đình thêm khó khăn với nỗi niềm muối mặn gừng cay; vậy mà khi gặp tôi, họ không một chút phàn nàn. “Cuộc chiến đấu ngày ấy không ai ái ngại gian khổ hy sinh. Lý tưởng nó sáng ngời trong mỗi con người các anh ạ! Chúng tôi chỉ ước một điều: giá nhà nước cho đi giám định lại thương tật cho thoả mãn. Đó là mong muốn của nhiều cán bộ và dân quân trực chiến ở vùng ven tuyến này”. - Chơ tâm sự.
Một ước mơ giản dị. Một nỗi niềm ai thấu! Chắc các ông chỉ có biết đợi chờ thôi...!
N.T.S
