Chai có vẻ không ngạc nhiên lắm khi thấy tôi đến. “Sao cậu không gọi điện trước?” nó nói. “Mình đang chuẩn bị nướng.”
“Cứ làm như nhà cậu có điện thoại ấy!” tôi giễu. “Mà chuyện nướng là thế nào đấy?”
“Nhóm lửa ngoài trời,” Chai nói, đứng ra xa đề phòng. “Nhiều cỏ quá nên mình định đốt.”
“Mình trượt rồi,” tôi nói với nó đoạn thả mình xuống cái xích đu cũ dưới chân bụi canh ki na.
“Cũng tốt thôi.” Chai ngồi xuống cạnh tôi. “Những người như cậu chỉ có thể với cao đến thế. Cậu đi bán mứt Tàu còn hơn.”
“Đây không phải là chuyện đáng cười đâu,” tôi bực mình. “Đừng đùa nữa.”
“Cậu muốn mình khóc lóc rên rỉ hay thế nào đây?” Chai run người đẩy xích đu. “Nghe đây, Béo, mình cho cậu hay: đừng coi chuyện này nghiêm trọng thế. Số trượt đông đảo hơn số đỗ nhiều. Cậu nên cảm thấy tự hào vì đứng cùng hàng ngũ với những người bị đè mới phải.”
“Để mình hỏi cậu chuyện này: cậu đã bao giờ ngồi đây rồi ngất lăn quay khỏi cái xích đu này chưa?”
“Lại cậy sức lấn lướt, cậu chỉ biết thế thôi,” nó lầm bầm phàn nàn.
Chúng tôi ngồi im lặng. Chỉ có tiếng xích đu khẽ kêu kin kít.
“Thế bây giờ cậu định làm gì?” Chai bất chợt hỏi.
“Chưa biết...” Tôi giơ tay lên vuốt tóc từng chặp. “Không suy nghĩ cho ra hồn được. Mình bí rồi, thật sự là thế.”
“Ý cậu là cậu không chuẩn bị tinh thần cho thất bại.”
“Không phải thế.” Tôi lắc đầu. “Mà sao cậu lại bảo mình thế?”
“Cậu lạ thật đấy. Khi mình bông đùa cho cậu vui hơn thì cậu bảo mình không quan tâm, còn khi mình nghiêm túc thì cậu lại chụp mũ mình phá rối.”
“Mình không nói vậy,” tôi phản đối, giọng dịu lại.
“Kể cả thế thì ý cậu là như vậy còn gì.” Chai im lặng một hồi, rồi nói: “Hay là cùng đi Nongkhai?”
“Làm gì?”
“Chỉ để đi thôi, cho cậu hết ủ rũ.”
“Bao giờ?”
“Tối mai,” Chai trả lời chắc nịch.
“Thế còn mẹ cậu thì sao?” Tôi liếc ngôi nhà hai tầng sừng sững.
“Mẹ mình không phải lo lắng cho mình lâu rồi. Với lại biết mình đi với cậu thì mẹ sẽ yên tâm hơn.”
“Mình phải xin phép mẹ mình trước đã.” Tôi vẫn phân vân.
“Tuỳ thôi.” Chai đứng lên. “Nếu quyết định đi thì gặp mình ở bến xe buýt lúc tám giờ tối mai.”
Lạ lùng thay, mẹ không hề phản đối chuyện tôi đi Nongkhai với Chai.
“Mày cần bao nhiêu?” bà vừa hỏi vừa mở ngăn kéo.
“Tuỳ mẹ thôi ạ,” tôi trả lời ngắn gọn đoạn bước tới chiếc ghế cạnh cửa.
“Bây giờ cứ cầm 500 mà đi mua vài thứ đã,” mẹ đề nghị. “Mai tao sẽ đưa mày thêm một ít.”
Tôi cầm tiền mẹ đưa và nhân cơ hội ấy lang thang trong trung tâm thương mại đến chiều tối thì vác về nhà một chiếc xe cút kít.
Sông Mê Kông đoạn chảy qua Noong Khai
Chai và tôi ngồi tán chuyện gần như suốt chặng đường từ Bangkok tới Khorat, nơi xe khách dừng lại để khách xuống ăn cháo lót dạ. Chúng tôi kể cho nhau nghe, xen giữa những tiếng cười khùng khục, đủ loại giai thoại về bạn bè và quãng đời học sinh chúng tôi vừa trải qua.
Thật khó tin rằng những ngày tháng ấy đã lùi về phía sau! Vẫn có những buổi sáng tôi thức dậy đinh ninh rằng phải nhanh nhanh thay quần áo đến trường, vẫn lưu lại những câu chuyện để kể cho Chai và Eik, và vẫn nhớ những tiết học trong thời khoá biểu cũ trên tường và lúc nếm mùi chiếc thước kẻ của cô giáo môn Ngữ Văn, người cực kỳ nghiêm khắc về ngữ pháp của chúng tôi.
Sau bữa ăn nhẹ, Chai cuộn mình trong chăn ngủ, để tôi ngồi lại một mình mở to mắt nhìn vào bóng tối trước mặt. Cặp đèn pha to đùng ở đầu xe chiếu ra hai luồng sáng dài hình nón phơi bày con đường trước mặt khỏi màn đêm tối tăm. Bên trong xe, bầu không khí tĩnh lặng và yên bình. Chỉ có tiếng thở và tiếng ngáy nho nhỏ từ những hành khách say ngủ. Ánh đèn nhỏ từ bảng đồng hồ làm nổi rõ hình ảnh người tài xế giữa bóng tối trong xe. Tôi chỉ có thể nhìn thấy lưng ông. Giữ thẳng đầu trên đôi vai rộng, ông có vẻ tự tin với khả năng của đôi tay trên vô lăng và với phản xạ của mình, nhưng không ai biết ông nhận thức được tới chừng nào trách nhiệm bản thân đối với tất cả hành khách trên xe.
Chúng tôi tới Nongkhai lúc năm giờ rưỡi sáng. Thị trấn vùng biên này vẫn chưa thức dậy đón ngày mới. Ở bến xe đã có xích lô, chừng năm hay sáu cái xếp hàng chở khách. Tôi nghĩ hẳn vài người đạp xích lô đang nằm ngủ trên xe của mình thì nghe thấy tiếng xe khách đang tới bấm còi bèn vội vàng xuống đây giành khách.
“Các cậu đi xe ạ?” một người lái xích lô đến trước mặt chúng tôi hỏi.
“Vâng,” Chai vừa trả lời vừa khoác chiếc túi du lịch nhỏ lên vai. “Giúp chúng tôi tìm một chiếc nữa với.”
“Dạ.” Người lái xích lô gọi một người bạn đoạn chạy thẳng đến xe của ông ta đang đỗ ngay cạnh đó.
Một lúc sau, hai chiếc xe xích lô dừng lại ngay trước chúng tôi.
“Chúng mình đi đâu bây giờ?” tôi bối rối hỏi Chai.
“Chẳng biết.” Chai lắc đầu. “Đây là lần đầu tiên mình đến Nongkhai.”
“Hai cậu đi đâu ạ?” người đạp xích lô hỏi khi Chai để tôi lên ghế.
“Ra chợ,” Chai lập tức trả lời.
Hai chiếc xích lô với những ngọn đèn tù mù đua nhau dọc các con phố bàng bạc yên tĩnh trước bình minh một ngày hè là cảnh tượng ngoạn mục còn lưu trong ký ức tôi. Thỉnh thoảng, hai chiếc xe bắt kịp nhau và bên này thúc giục bên kia bằng những hồi chuông dài lanh lảnh, trong khi hai đứa chúng tôi cổ vũ ầm ĩ cả phố. Mỗi khi hai chiếc xích lô chạy song song, chúng tôi lại nhoài người ra cố tóm lấy túi của nhau và cười nắc nẻ như trẻ con. Gió lạnh từ ngoài sông thổi tới làm rối tung tóc hai đứa. Ngay cái khoảnh khắc bất chợt cảm thấy tê cóng lạ lùng vì gió lạnh, tôi quay lại nhìn con đường hun hút trải vào bóng tối và bất chợt thấy cô đơn, trơ trọi.
Chợ Nongkhai trước bình minh trông như một bức tranh thuộc trường phái ấn tượng. Bầu không khí u ám bao trùm tất cả, loang lổ ánh đèn hắt ra từ các quầy bán thịt. Chúng tôi ngồi xuống cái ghế đẩu gỗ trước một xe hàng đầy bán cà phê. Người bán hàng đang lấy những chiếc bánh rán giòn bóng mỡ ra khỏi một túi giấy lớn màu nâu đặt lên đĩa thiếc ngẩng đầu nhìn chúng tôi với ánh mắt xa lạ. “Hai cậu dùng gì?” Ông ta cộc cằn hỏi, gương mặt tái xám không chút cảm xúc.
“Làm ít cà phê nhỉ?” Chai nhìn tôi hỏi. Tôi gật đầu hướng mắt sang khu chợ.
Người đi chợ bắt đầu kéo đến. Những tiểu thương, cả nam lẫn nữ, đầu đội nón lá Việt Nam, mình bận áo ngủ thùng thình và quần đen, trên vai gánh những món hàng nặng trĩu, vừa đi vừa rao to bằng thứ tiếng Việt du dương trong khi các bà nội trợ hờ hững xách những chiếc giỏ to tướng lượn mua thực phẩm tươi. Khung cảnh nơi đây như tiết tấu của một ca khúc kết hợp cái đều đều và nét duyên dáng của cuộc sống vào một giai điệu chung duy nhất, và tôi luôn yêu bất cứ những gì đối lập mà lại hoà hợp như vậy.
Chúng tôi ngồi đó đến khi ánh bình minh dịu dàng rải trên phiên chợ và người tới đông hơn.
“Đi đâu tiếp đây?” tôi khẽ hõi Chai.
“Chả biết nữa...” Chai di ngón tay biến chỗ nước chảy ra bàn thành bức tranh. “Trước tiên cứ đi tìm khách sạn nghỉ ngơi đã. Nếu không có gì đáng xem quanh đây, bọn mình sẽ lên xe buýt đến thị trấn tiếp theo.”
“Cậu nói cứ như một tay ngẫu hứng không biết đến kế hoạch ấy.” Tôi đẩy cốc nước không sang một bên.
“Mình từ bỏ những thứ đó từ rất lâu rồi.” Chai cười nhưng ánh mắt nó ánh lên nỗi chua xót. “Có những lúc ta tự đặt ra một mục tiêu, rồi chỉ nhận được thất vọng và đau đớn mà thôi.”
“Mình hiểu.” Tôi vươn tay vỗ nhẹ vai nó. “Đi thôi.”
Từ chợ, chúng tôi thuê xích lô đi lòng vòng quanh thị trấn, dọc theo những con phố hẹp hai bên là các ngôi nhà kiêm cửa hàng nhỏ, qua vài ba ngôi chùa, và rồi men theo bờ sông cho đến khi chúng tôi dừng lại ở một khu liên hiệp hải quan và nhập cảnh. Chúng tôi xuống xe đi bộ ra bến sông, ngắm nhìn con sông Mekong lững lờ chảy ngăn cách hai đất nước.
“Cậu qua đó bao giờ chưa?” Chai chỉ sang bờ bên kia.
“Chưa.” Tôi lắc đầu. “Cậu thì sao?”
“Mình cũng thế... Mình tự hỏi không biết con sông có khiến hai bên bờ khác biệt, hay đúng hơn là nó tạo ra loại khác biệt nào.”
“Mình không nghĩ dòng sông liên quan gì ở đây,” tôi phản đối. “Sự khác biệt chỉ nằm trong đầu chúng ta thôi.”
Mặt trời rải bụi kim cương lấp lánh lên mặt nước.
“Mình thích sông,” tôi lẩm bẩm. “Chúng gợi mình nhớ đến hồi bé... đến ngôi nhà ngày xưa của mình.”
“Cậu giống như một thằng bé không chịu lớn vậy.” Chai nói nửa đùa nửa thật.
“Biết làm sao được!” Tôi quay lại dựa lưng vào hàng rào. “Nhiều khi mình có cảm giác cuộc sống của mình như một tấm xếp hình bị vỡ, và vài miếng ghép đã lạc mất từ hồi mình mới là một đứa trẻ.”
“Mình không nghĩ có ai trên đời này lại có cuộc sống hoàn hảo. Tất cả chúng ta đều lạc mất thứ gì đó, tất cả chúng ta.”
“Nhiều khi mình không khỏi nghĩ rằng giả bộ đừng bỏ mình và Ning...”
“Cậu biết là với chúng ta, nếu không phải chuyện này cũng sẽ là chuyện khác tồi tệ không kém thôi.” Chai nói như thể nó đã trải đủ đắng cay. “Cứ lấy mình làm ví dụ: mình vẫn nghĩ rằng nếu mẹ mình không quá mong mỏi mình trở thành một người lính như bố mình, thì mình đâu có ra nông nổi này. Mình vẫn nhớ mẹ dạy mình nhắc đi nhắc lại mấy từ Tổ quốc, Tự trọng, Kỷ luật, Can đảm, cho đến khi chúng nhấn vào huyết quản mình từ lúc bập bẹ tập nói. Mình đứng nghiêm chào ảnh bố chứ không quỳ lạy. Mẹ cho mình vuốt ve quân hàm của bố thay vì đồ chơi. Bà suốt ngày kể về sự oai nghiêm và ý chí thép của bố, về cuộc sống của học viên trường sĩ quan ngày trước, thế rồi dần dần, chúng trở thành một phần tiềm thức của mình. Từ hồi bé mình đã luôn mơ lớn lên được khoác bộ quân phục như bố mình, nhưng kể từ lúc đời mình rẽ ngoặt thình lình như vậy, mình không biết phải làm gì với bản thân nữa.”
“Sức hấp dẫn của cuộc sống có lẽ nằm ở chỗ ta chả thể đoán trước được điều gì.” Tôi thì thầm.
May - Hoàng Quyên dịch
