|
N |
ăm ấy, có một người đàn bà góa chồng sống vật vờ trong một ngôi nhà gỗ, lợp tranh cỏ nằm nép dưới chân một ngọn núi đá. Một con suối bắt nguồn từ đâu đó trong lòng núi, lượn vòng vèo, rồi như kiệt sức đổ òa xuống bãi sỏi trắng sau làng. Tiếng nước chảy róc rách, đều đều, miệt mài một cách nín nhịn từ bao giờ và cứ kéo dài biền biệt.
Người đàn bà vừa trải qua bao nhiêu năm, không nhớ nổi, thứ công việc chăm sóc người chồng bán thân bất toại, đơn điệu, lặp đi, lặp lại như một lập trình của số phận. Buổi sáng, thức dậy đặt bàn tay lên ngực chồng để nhận biết có còn nhịp tim. Đỡ chồng dậy đi vệ sinh. Rửa mặt, thay quần áo cho chồng. Sau đó, xuống bếp chuẩn bị buổi sáng. Thức ăn khô nhưng mềm. Người đàn bà bón cho chồng ăn trong im lặng. Đến lượt chị tắm giặt, quét dọn trong nhà, ngoài cửa. Rồi dắt cái xe đạp cọc cạch ra sân, đi đến Trung tâm thú y Thị trấn Cẩm. Chị làm cái việc dán nhãn giấy lên lọ thủy tinh. Nhãn thuốc độc to bằng nửa bàn tay, chữ đen, có đường gạch chéo màu đỏ. Nhãn thuốc bổ chữ xanh, viền nâu… Ban đêm là những giấc ngủ chập chờn, những cơn giật mình, những cơn rối loạn thần kinh…
Mọi chuyện kết thúc trong nước mắt và những tiếng thở dài. Chồng người đàn bà ấy chết. Đám tang diễn ra đầu tháng bảy, mưa sùi sụt và gió lạnh u u lẫn tiếng nước chảy trên núi đá. Những người thân thích nhà chồng cởi bỏ khăn tang phủ trắng một góc bàn thờ cạnh bức hình viền đen bốn phía, rồi biến mất vào mưa. Họ vội về trước khi trời tối. Đường quê, tối trời không thể đi nổi vì những gập ghềnh và quanh co.
Tiếp đó là những ngày tạnh ráo, nhưng bầu trời vẫn lùng nhùng mây đen. Người đàn bà đứng bên cửa sổ nhìn lên núi đá. Chị thấy dòng suối trắng xóa run rẩy giữa vách núi xám và nghe tiếng nước róc rách đều đều, miệt mài… Rồi chị đi ra ngõ nhìn dọc theo con đường dẫn tới cơ quan cũ, nơi suốt ngày lanh canh tiếng chai lọ thủy tinh va nhau. Chị đã không được trở lại đó nữa. Tháng ngày chị túc trực bên chồng thành cái lý lẽ cho người ta bắt chị thôi việc. Vườn xén đến mảnh cuối cùng để bán lấy tiền thuốc thang, chi tiêu. Còn mỗi ngôi nhà nhỏ và một lối ngõ hẹp ra đường làng.
Chiều ấy có chiếc ô tô màu trắng đến đậu trước ngõ. Từ trên xe một người đi giày cao gót bước xuống. Lúc ấy, mặt trời đã khuất núi nhưng còn nắng rơi rớt. Bóng tối đã dâng lên đây đó. Người đàn bà ngồi trong nhà nhìn ra. Người khách bước chậm rãi dọc lối ngõ vào sân và đứng lại. Cô ta cao ráo, khuôn mặt đẹp có đôi môi đỏ sậm. Người đàn bà uể oải đi ra cửa.
Chị là chủ nhà? Người khách hỏi, búi tóc sau gáy hếch lên.
Phải, người đàn bà nói.
Vào được không? Người khách hỏi.
Mời, chủ nhà nói.
Chủ nhà đi trước, khách theo sau, cả hai vào nhà. Người khách ngó quanh căn phòng tuềnh toàng, rồi đi đến bên bàn thờ làm bằng một mảnh ván sơn nâu treo trên vách nứa. Đốt ba nén hương, người khách không vái lạy mà cắm nhanh lên cái lư hương sứ. Chị ta nhìn khuôn mặt người đàn ông trong cái khung ảnh viền đen một lúc.
Chủ nhà nhíu mày. Thấy lạ. Chẳng lẽ hỏi tên tuổi, quê quán. Chị lẩm bẩm. Lỗi ở trí nhớ của mình thì sao?
Chị không biết tôi đâu. Người khách nói. Khỏi phải lục lọi trí nhớ. Nói xong, đến ngồi xuống cái ghế gỗ mộc đối diện với chủ nhà qua cái bàn trống, cũng gỗ mộc. Họ nhìn vào mắt nhau.
Vậy ra chị người ở đâu? Chủ nhà hỏi. Không như người vùng này.
Tôi ở trên thành phố mới về đây mấy năm, ở bên kia núi. Người khách nói và đặt cái túi xách lên bàn. Cô ta mở túi. Chủ nhà lén nhìn, thấy những cái bìa đỏ và những tờ bạc xanh. Người khách lấy từ trong túi ra một cái hộp nhỏ. Rồi mở hộp lấy một thỏi son, tô lên đôi môi đang đỏ sẫm.
Bên kia núi là phố. Chủ nhà nói. Làm nghề buôn bán à?
Nhì nhằng, người khách nói.
Nhì nhằng, chủ nhà nhắc lại.
Tôi biết rõ về chị, người khách nói. Tôi định đến đây mấy lần rồi, nhưng lại nấn ná chờ qua lễ Chung thất. Mà bao nhiêu năm nhỉ? Là nói chồng chị nằm một chỗ ấy.
|
|
Sao chị biết tôi? Chủ nhà hỏi, bỗng có cảm giác bất an.
Có nước gì uống được không? Người khách hỏi.
Chủ nhà đứng dậy đi vào phòng trong, lát sau bưng ra một cốc nước trắng.
Mời, chủ nhà nói.
Người khách đỡ cốc nước, nhìn vào cốc, rồi đặt xuống bàn.
Tôi biết chị qua ti vi. Người khách nói. Dạo nào đấy, sau khi chồng chị mất, Truyền hình chiếu phim về chị. Tóc chị hồi ấy đã bạc rồi nhưng chưa đến nỗi phớ ra như bây giờ.
Chủ nhà đưa tay vuốt tóc, như một phản xạ.
Lâu rồi… Chủ nhà nói. Mà sao? Dính líu gì.
Phải, lâu rồi, người khách nói. Chị thành nhân vật nổi tiếng về đảm đang, chịu thương, chịu khó.
Nổi tiếng ư? Chủ nhà hỏi, một chút mỉa mai trong giọng nói và ở khóe môi.
|
Thế đấy, người khách nói. Nổi tiếng về phẩm hạnh người đàn bà Việt. Chăm sóc chồng bao nhiêu là năm. Là phim nói thế. Tôi nhớ không nhầm chứ?
Chủ nhà im lặng, khóe mắt bỗng cay cay. Chồng chị bị tai nạn sau đám cưới một tuần trăng. Sau đó là bao nhiêu năm ư? Gần trọn đời người. Mà vì sao chị phải ngồi đày đọa mình vì những chuyện đắng đót này. Chị đứng dậy nói là cần phải lo bữa tối cho mình.
Tôi khâm phục chị, thế nên đến đây. Người khách uôm người lên bàn, nói.
Thôi đi. Chủ nhà nói.
Chị giúp tôi được không? Người khách hỏi.
Chủ nhà sững người.
Giúp gì? Chị hỏi. Vầng trán hằn sâu những đường nhăn .
Giúp việc nhà. Người khách nói, rành rẽ.
Chủ nhà cúi nhìn hai bàn tay mình.
Giúp tôi được không? Người khách lại hỏi,
Nhưng mà việc gì? Chủ nhà hỏi.
Việc đơn giản, với chị thì quá nhẹ nhàng vì đã quen làm. Người khách nói. Dĩ nhiên là có tiền, nhiều tiền.
Tiền để sống, chủ nhà thốt lên. Tức là chị thuê tôi làm việc cho nhà chị?
Phải rồi, người khách vồn vã nói. Làm thử, không thích thì thôi.
Nói rõ ra là việc gì ? Chủ nhà dai dẳng.
Việc nhà, nhẹ nhàng. Người khách nói.
Tôi chưa trả lời được, chủ nhà nói.
Không sao, người khách nói. Lúc nào ngẫm nghĩ xong mọi nhẽ, thấy cần phải đến thì đến.
Chủ nhà nhìn ra khoảng không ngoài khung cửa đang sẫm tối dần.
Người khách ra về, sau khi dúi vào tay chủ nhà một mảnh giấy ghi địa chỉ của mình.
Người khách khuất sau khúc ngoặt lối ngõ. Rồi tiếng máy ô tô và ánh đèn pha lóa lên phía ngoài đường lớn. Lúc ấy, người đàn bà ngồi xuống bậu cửa, đưa bàn tay trái vuốt lên mái tóc bạc, chăm chú nhìn những dòng chữ nguệch ngoạc trên tờ giấy trắng nơi bàn tay phải.
Đêm ấy, người đàn bà tóc bạc thấy thăm thẳm. Trằn trọc lâu lắm mới ngủ được. Chị ngủ và mơ thấy mình đang làm vệ sinh cho chồng, lại thấy mình nghiền cháo ngô trên bếp lửa. Lửa đỏ rực, bỏng rát hai bàn tay. Chị thức giấc, mồ hôi đầm đìa, tim đập thình thịch. Trời lơ mơ sáng. Chị nhìn quanh căn phòng rộng rênh. Không lâu sau, mặt trời nhô lên phía chân trời và có tiếng chim hót trên cao. Không biết làm gì, chị vơ vẩn vào, ra nhìn mặt trời đi chậm chạp trên nền mây trắng và nghe gió thổi. Gió từ trên núi đá tràn xuống.
Một thời gian sau, đến một ngày đầu tháng tám ấy, người đàn bà tóc bạc mở tờ giấy của cô gái môi đỏ sậm. Những con chữ lờ mờ, chen chúc trong suy nghĩ của chị. Rồi chị theo những con chữ ấy đi về phía bên kia núi đá. Chị dừng lại trước một cái cổng sắt sơn màu trắng ngà. Chị tự mở cửa, đẩy xe đạp dọc lối ngõ láng xi măng. Cuối ngõ là sân gạch rộng, ba phía xếp nhiều chậu cây cảnh, nhiều cành lá úa vàng. Ngôi nhà hai tầng, tường màu ghi xám, lạnh, cửa gỗ màu nâu, nóng. Người đàn bà môi đỏ từ thềm cao bước xuống.
Đã đến. Mệt không? Chủ nhà hỏi.
Quen rồi, khách đáp.
Họ bước lên tiền sảnh, đi dọc theo thềm về phía cuối nhà. Chủ đi trước, người khách xách cái túi du lịch theo sau, miệng túi hở hoác để lộ xệp áo quần nhiều màu. Chủ nhà mở cửa rồi quờ tay vào một chỗ nào đó sau cánh cửa bật công tắc. Đèn sáng, khách thấy một căn phòng rộng. Có một bộ bàn ghế mộc, một cái tủ gỗ lệch, trên tủ rũ rượi mấy bông hoa giấy cắm trong cái bình thủy tinh và một cái giường đôi. Một cửa sổ đóng kín. Chủ nhà mở tiếp cánh cửa cuối phòng và nói, đây là bếp với phòng vệ sinh, tắm giặt. Người khách đặt túi lên giường rồi đến mở cánh cửa sổ. Gió lạnh thoảng qua mặt. Đêm tối lờ mờ. Đây đó có những bụi cây hình thù kỳ dị như đang chuyển dịch. Xa hơn chút nữa người khách nhìn thấy một vách đá dựng đứng.
Tiếng nước chảy… Người khách nói.
Núi đá có con suối, nhưng ở sườn núi bên kia. Chủ nhà nói.
Nhà tôi ở bên kia, người khách nói. Lặng một lát, hỏi chị ở một mình à?
Còn chàng Tin nữa. Chủ nhà nói.
Anh ấy đi đâu? Người khách hỏi.
Bệnh viện. Chủ nhà nói. Chờ cô đến là đón về.
Một lúc, chủ nhà ưỡn ngực, đưa một cánh tay khoát nửa vòng tròn.
Cô ở đây, chủ nhà nói. Mọi thứ từ chăn màn đến đồ ăn có cả trong hai phòng này. Tự lo lấy. Tối nay, nghỉ ngơi. Nói xong, đi ra khỏi phòng.
Người khách chuồi người xuống giường. Mệt mỏi dìm chị vào giấc ngủ. Khác với những đêm đã qua, trong giấc ngủ chị không mơ.
Người khách thức dậy, ngồi trên giường một chốc rồi mở cửa, đi ra sân. Sương sớm lãng đãng, hơi lạnh. Chị đứng lại trước bậc tam cấp dẫn lên thềm cao của tiền sảnh. Những cánh cửa tầng một và tầng hai đều đóng kín. Cô chủ đã đi làm. Khoảng không trên mái nhà sâm sẫm, chắc vì bóng núi đá đổ xuống. Không một tiếng động. Im ắng đến thắt ngực. Chị vội vả quay trở về phòng. Trên nền nhà sát cửa ra vào có một mảnh giấy ghi: “Tôi có việc đi vắng. Cô cứ nghỉ.” Phía dưới thêm mấy chữ: “Không trừ tiền. Giúp việc khỏi lo.” Nghỉ ngơi vẫn được trả tiền, chị lẩm bẩm khi bước vào phòng vệ sinh. Rồi chị bắt đầu công việc phục vụ chính mình.
Ngày hôm đó, người giúp việc nằm trên giường duỗi dài chân tay. Hàng chục năm qua chị chưa một lần như thế. Có lúc chị xuống khỏi giường, đứng nhìn ra cửa sổ, rồi ánh mắt chị bị hút lên vách núi đá. Chị nhìn thấy những cây thông cằn cỗi bám chơ vơ vào khe đá.
Quá chiều, chủ nhà về. Chị ta cho xe thẳng vào sân, biển số trắng gắn đầu xe áp sát vào bậc tam cấp. Cô ta mở cửa xe và bước xuống. Cái túi vải nặng lệch vai phải. Người giúp việc đứng trong bếp nhìn ra.
Có trong nhà thì ra đây. Chủ nhà gọi.
Người giúp việc đi ra, đỡ cái túi bằng cả hai tay.
Đầy thức ăn trong ấy đấy. Xếp vào tủ lạnh dùng dần. Tôi lại phải đi.
Khuya rồi còn đi à? Người giúp việc hỏi.
Lắm chuyện, chủ nhà nói và bước lên bậc tam cấp.
Không có việc làm thì sáng mai tôi về, người giúp việc nói.
Đêm nay Tin về, ứ việc. Chủ nhà nói, rồi ngoảnh lại nhìn người giúp việc, nở một nụ cười.
Thế à. Người giúp việc nói, dửng dưng.
Chủ nhà đi lên gác. Người giúp việc nghe tiếng mở khóa rồi tiếng cánh cửa gỗ đập vào gờ tường.
Lát sau, chủ nhà đi xuống, sau khi đã thay bộ vét màu đen bằng bộ áo váy mỏng .
Cô chủ đi, người giúp việc lí nhí chào.
Ờ, tôi đi, chủ nhà hất búi tóc trên đầu, nói.
Đứng lại một lúc giữa sân rồi người giúp việc quay vào nhà xếp đồ ăn thức uống vào các ngăn tủ lạnh. Các ngăn đều chật cứng. Từ lương khô, mì tôm, trứng, xúc xích, thịt tươi đến rau, trái cây…Đủ dùng cả tháng, người giúp việc lẩm bẩm và ngồi vào bàn ăn tối. Sau đó chị ngã xuống giường. Đang lơ mơ thì ánh đèn pha ô tô quét vào phòng, sau đó là tiếng còi, tiếng máy nổ ầm ĩ.
Cô chủ về? Người giúp việc nói một mình và đi ra sân.
Trong bóng đêm bàng bạc người giúp việc thấy cô chủ bồng một khối đen đang bước lên bậc tam cấp. Người giúp việc tò mò đi theo.
Cưng, ngoan nào. Chủ nhà nói.
Người giúp việc nhích tới, chẳng biết sao thở hổn hển.
Tin đã về đây. Chủ nhà nói. Cô vào bếp soạn cái gì cho chàng ăn. Đói rồi phải không? Tháng trời nằm viện chứ ít.
Là chàng Tin đấy ư ? Người giúp việc thì thào.
Đi đi. Chủ nhà gắt. Tôi bảo vào bếp.
Người giúp việc vừa nhìn ánh mắt lóe sáng của cô chủ vừa đi giật lùi về phía bếp. Cô mở tủ lạnh, rồi đứng đực người. Không biết chàng Tin ấy ăn cái gì trong những thứ có trong tủ lạnh. Người giúp việc lúng túng; chưa bao giờ như vậy. Cuối cùng chị nhón một thỏi xúc xích, một hộp sữa. Chủ nhà bồng Tin vào, đứng ngay giữa bếp.
Làm thức ăn mềm. Chủ nhà nói.
Tin tuột khỏi vòng tay cô chủ, xuống đất. Nó cao lêu nghêu. Một vệt lông trắng trên cổ, kéo dài từ vai đến trán. Người giúp việc giật mình. Hôm ấy… Anh chở chị trên chiếc Honđa cũ từ Thị trấn về nhà. Từ đâu đó, hắn đột ngột chạy ngang qua đường. Hắn cũng có một vệt lông trắng trên cổ, kéo dài... Một cú ngã nhẹ nhàng như một trò chơi. Một nụ cười tắt lịm vào dòng máu chảy ra từ thái dương …
Tôi bảo cho chàng ăn đồ lỏng, chủ nhà nói. Hộp sữa ấy là được rồi. Ngày mai nấu cháo.
Người giúp việc đi nhanh ra sau lưng cô chủ, ném thỏi xúc xích vào sọt rác. Những ngón tay chị cứng đơ.
Nào, ngoan. Ăn đi… Cô soạn nhanh chỗ cho chàng. Chủ nhà nói. Kê cái đệm đay tôi vừa mang về lên ghế sôpha và kéo ghế vào sát giường ngủ của cô đấy.
Người giúp việc thập thững đi lên phòng. Lát sau chủ nhà lên. Thả chàng Tin xuống đệm, rồi quỳ xuống bên cạnh, miệng nói lẩm bẩm gì đấy. Một lúc sau chủ nhà đứng dậy, nhìn xoáy vào mặt người giúp việc vẻ thăm dò. Người giúp việc cúi đầu, mở mắt rồi nhắm mắt, ý nghĩ chen lấn trong đầu đau nhức.
Tin đang mệt, chắc là đêm sẽ kêu rên. Nên đừng ngủ say đấy. Chủ nhà nói. Rồi cô ta bỏ ra khỏi phòng
Vâng, vâng … Người giúp việc nói, ngơ ngẩn.
Một lúc sau chị đi vào nhà bếp, xả vòi nước, vục nước liên tiếp lên mặt. Sau đó, chị lên giường, ngồi bó gối. Mạch máu giật nóng rẫy hai bên thái dương. Thế cho đến lúc ánh ban mai ùa vào phòng. Chị vẫn ngồi bó gối trên giường, nhìn ra ngoài cửa sổ, lên ngọn núi dốc đứng, đỉnh chìm trong sương mù cho dù lúc đó là tháng tám.
Sáng hôm đó, tâm trí mờ mịt, người giúp việc mở cửa phòng đúng lúc chủ nhà xuất hiện.
Yên ổn chứ? Cô ta hỏi và cúi xuống Tin, lúc ấy nó đang thiu thiu ngủ.
Người giúp việc lặng im.
Tôi đi xa mấy ngày, chủ nhà nói. Mọi việc trong nhà, ngoài cửa cô tự lo, quan trọng nhất là chăm sóc Tin. Giao việc cho cô là tôi yên tâm. Tôi không phải dặn dò chi thêm. Cô từng có thâm niên vừa lo việc nhà vừa chăm sóc chồng. Mấy năm nhỉ?... Bỗng cô ta cụp mí mắt và im bặt.
Cô đi đi. Người giúp việc nói nhanh. Và thấy tức thở. Chị ôm ngực đi xuống nhà bếp. Ở đó chị ngồi thụp xuống, bật khóc. Nước mắt chảy ròng. Hôm chồng chết nước mắt chị không chảy nhiều thế.
Trời ơi. Người đàn bà kêu lên, tiếng kêu nấc nghẹn.
Một lúc, chị đi lên phòng ngủ. Tin ngửng đầu. Chị nhìn thấy trong đôi mắt đen nhợt của nó cái nhìn thách thức. Người chị nóng rực và run lên.
Đột nhiên một cú rùng mình ập xuống mặt đất. Một tiếng ì ầm làm rung chuyển vách núi ngoài cửa sổ. Không biết từ đâu đến nhưng đang lớn dần. Người đàn bà tóc bạc cảm thấy mặt đất đang chuyển động dưới đôi dép nhựa mỏng của mình. Chị đi nhanh đến bên cửa sổ. Chớp lóe lên khắp nơi và sấm nổ ầm ầm. Nước từ trên đỉnh núi xối xả, ầm ào tràn xuống, bọt sủi tung trên những mỏm đá lởm chởm.
Đợi đấy. Người đàn bà rít lên và quay người, mở cửa đi ra sân. Chị phăm phăm bước, dưới mưa. Một cái gì mới nhập vào chị. Tất cả chen chúc trong tâm trí chị. Cơn cuồng phong. Người chồng hấp hối. Dòng suối chảy trên vách đá. Đôi mắt đen nhợt và vệt lông trắng hình lưỡi dao…Quá khứ dâng lên như những lưỡi lửa nỏng bỏng.
Chị đi qua khúc đường vòng dưới chân núi đá. Quãng nữa là đến Thị trấn, qua Cửa hàng xăng dầu là cơ quan cũ…
Người đàn bà bước vào quầy bán thuốc.
Rồi chị thấy mình đứng trước những cái lọ thủy tinh, chập chờn những mảnh nhãn chữ đen có đường gạch chéo màu đỏ.
Đ.B
