Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Trị 26/12/2024 Danh sách tạp chí Hotline: 02333 852 458 Đặt báo Giới thiệu tạp chí

Tìm kiếm trên website chúng tôi

X

Diễn viên độc tấu Lúa Xanh chữa thơ

Hồi tôi còn học lớp Đệ Nhất (tương đương với lớp 5 bây giờ) tại trường Tân Dân - Nam Đàn, một đêm lên Rú Dồi thuộc xã Nam Hùng xem Văn công Quân đội diễn. Tôi nhớ mãi có một nam diễn viên được giới thiệu là Lúa Xanh lên độc tấu. Anh nói giọng Huế trọ trẹ, nhẹ nhàng, trơn tru... thật dễ thương!. Sau mấy đêm xem diễn ở Rú Dồi tôi được nghe một cô gái thuộc loại hoa khôi của làng Bố Đức đã mê anh Lúa Xanh và quả quyết rằng: Lúa Xanh chính là nhà thơ Phùng Quán. Lớn lên, có dịp tôi thẩm tra lại thì đúng như vậy!

... Theo lời hẹn, khoảng 4 giờ chiều tôi tới chỗ anh làm việc, sau đó sẽ về nhà anh trọ ở làng Nghi Tàm nghỉ đêm. Từ dưới sân bước lên tam cấp nhìn sang trái là chỗ anh làm việc. Gọi là chỗ làm  việc cho oai chứ ngoài chiếc bàn, chiếc ghế mộc ra thì chẳng còn cái gì. Hồi đó anh đang dính vào vụ “Nhân văn giai phẩm” nên tôi cũng không hỏi anh đang được giao công tác gì? Trước cổng của Bộ bổng nhiên nghe lao xao, tiếng người cãi vã nhau ồn ào như vỡ chợ. Tôi hỏi anh tại sao không ra xem để biết việc gì đang xảy ra. Anh im lặng ấn vai tôi ngồi xuống cạnh và hỏi: - Em có mang tập bản thảo theo đó không?

- Dạ, có!

- Được rồi! Lát nữa về, hai anh em ta ghé vào chợ Mơ mua thịt chó. Ở đó có ông lão còng, thịt chó ông bán tuyệt lắm! Miếng thịt do ông cắt rất đẹp, có đủ da, mỡ, nạc. Chiếc dao thái thịt đúng là dao nghề. Sắc, sáng và sạch! Rượu thì mua cũng của một bà còng trong xóm. Lũi, đằm và thơm ngạo nghễ!

Hết giờ làm, hai anh em đạp xe về. Ra khỏi cổng, anh ghé tai nói nhỏ: Lúc nãy em bảo anh ra xem việc lộn xộn xảy ra ngoài cổng Bộ. Anh không ra vì biết rằng sẽ có đứa muốn lập công, thấy có anh nó lại báo cáo rỉ tai sự việc xảy ra là do bọn Nhân văn xúi dục. Vô phúc, mình đang yên tự nhiên tai vạ ập tới. Không phải đầu cũng phải tai! Mà này, nói bọn mình là xét lại thì không đúng! Xét cho công tâm thì bọn mình vẫn rất cổ hủ!

Đêm đó, mỗi người ngồi trên một chiếc ghế do anh làm, nguyên liệu là nhặt các cành ổi đổ xuống bên bờ Hồ Tây. Chỗ để tay, gác chân, kê đầu... dịu dàng lắm! Vừa uống rượu với thịt chó vừa đọc thơ. Bỗng anh bảo: Đoạn này có mấy chữ phải chữa. Của em viết là:

Thửa ruộng bên cầu Tre lúa đã chín rồi

Bom vẫn ném xuống cầu Tre không ngớt

Đêm đêm lòng người đau nhức

Thương hạt lúa mình giặc đốt bên cầu Tre

Câu thơ lỏng quá, lơi quá, hiền lành quá... không gây chấn động! Phải làm cho người đọc bị ý, bị nhạc, bị chữ, cả bị sự trái khoáy cố tình, vô duyên một cách dễ thương... làm cho điên đầu không yên. Anh chữa là:

Thửa ruộng bên cầu Tre lúa đã chín nục

Bom vẫn ném xuống cầu Tre không ngớt

Đêm đêm lòng người đau nhức

Thương hạt lúa mình giặc giết bên cầu Tre

Như vậy chữ “lúa đã chín rồi ” thành “lúa đã chín nục” và chữ “giặc đốt” thành “giặc giết”. Anh chỉ chữa hai chữ mà tôi phát lạnh. Trời ơi! Anh Quán! Sao anh lão luyện, thâm trầm kỳ cục vậy?

Lại tiếp tục nhấp ngụm lũi, anh nói tiếp: Ở bài “Tiếng tù và” em tả con trâu ve chưa làng mạc lắm:

Xóm tôi ở có con trâu ve

Dáng đẹp như trong ca dao cổ

Không có ruộng nào ve cho là sâu

Không có đất nào ve cho là cứng

Đã là ca dao cổ thì phải tỏ nó ra, vẽ nó lên, lôi nó dậy... cho người ta nhìn và công nhận nó là trâu ca dao cổ. Anh đề nghị em thế này:

Xóm tôi ở có con trâu ve

Dáng vóc đẹp như trong ca dao cổ

Sừng cánh ná

Dạ bình vôi

Tấm lưng phẳng đặt đọi nước đầy không đổ!

Các bạn thấy không? Đoạn thơ chữa xong câu trâu sao mà đồng áng vậy!

Anh Quán ngà ngà: - Rượu đằm, thịt béo, thơ thật và ảo! Ngủ được rồi! Thế là ngẹo đầu bên chiếc ghế ổi đánh một giấc ngon lành như câu thơ của một nhà thơ tài danh khác đã viết: Giấc ngủ hồn nhiên của đất của trời!

C.T

Cảnh Trà
Bài viết đăng trên Tạp chí Cửa Việt số 173 tháng 02/2009

Mới nhất

Đồng cảm “Bốn mùa thương nhớ”

23/12/2024 lúc 17:07

Trong cuộc sống của con người thì sự ăn quan trọng vào bậc nhất. Cổ nhân có câu, dịch nghĩa ý rằng: Nước lấy dân làm trời, dân lấy ăn làm trời. Ăn không chỉ để sống, để tồn tại, để lao động, cống hiến mà còn là để khoái khẩu, để thưởng thức, suy ngẫm và trải nghiệm, đó là quan trọng như trải nghiệm ăn uống. Sự ăn không chỉ thỏa mãn đời sống vật dục tất yếu, bình thường và lành mạnh mà còn là văn hóa, hồn vía, là tâm tình, kỷ niệm, là da diết muôn vàn, đến nỗi một người Quảng Trị xa xứ như ký giả Nguyễn Linh Giang dường như cứ luôn mang mang tâm trạng hồi cố, hoài niệm theo Bốn mùa thương nhớ (tập tản văn, NXB Thanh Niên, 2024).

Ký ức chiến tranh trong truyện ngắn Văn Xương

23/12/2024 lúc 17:04

Văn Xương (tên thật Nguyễn Văn Bốn) không phải là một tác giả xuất hiện sớm và có thành tựu sáng tác nổi bật ở Việt Nam. Anh sinh năm 1959 và thuộc lớp những người cầm bút của thời kỳ đổi mới. Những truyện ngắn đầu tiên của anh được giới thiệu trên một số tạp chí, báo địa phương và trung ương khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta đã lùi xa.

Theo những bước quân hành

23/12/2024 lúc 17:00

Chủ đề người lính là một đề tài lớn, xuyên suốt trong dòng chảy văn học cách mạng Việt Nam và kéo dài đến hôm nay. Đó là một hiện thực khách quan bởi lịch sử đất nước gắn với trường kỳ kháng chiến; và khi xây dựng cuộc sống mới, thì người lính luôn là lực lượng xung kích đi đầu, đồng hành cùng nhân dân. Có thể hình dung sự vẻ vang ấy qua những tác phẩm trong tập sách Vang mãi khúc quân hành (Nhà xuất bản Thuận Hóa, 2024).

Nắng trên thành cổ; Người lính hát

23/12/2024 lúc 16:56

Nắng trên thành cổ Một rêu phong trên tường thành muôn năm cũMột nguyện cầu dài trong chấp chới tiếng chuông xaMột thanh xuân giữa ầm

Trăng biên giới; Có một nơi xa nào

23/12/2024 lúc 16:54

Trăng biên giới Ánh trăng là ánh đènĐêm tuần tra biên giớiBước chân không biết mỏiTrăng làm bạn thân quen Trăng lên cao dốc đứngNhìn rõ những

Tạp chí số cũ
Câu chuyện du lịch
tư tưởng Hồ Chí Minh

Thời tiết

Quảng Trị

Hiện tại

26°

Mưa

27/12

25° - 27°

Mưa

28/12

24° - 26°

Mưa

29/12

23° - 26°

Mưa

Nguồn: Weathers Underground